Meer tijd door flexibiliteit

maandag 5 december 2022
fietsers wachten voor het stoplicht

Foto: Shutterstock

Als klein kind verwonderde ik mij over alles om me heen. Onder de indruk van alle treinen die langs raasden, terwijl mijn moeder en ik wachtten op de trein, achterop de fiets kijkend naar voorbijgangers, wachtend voor het verkeerslicht of buitenlandse nummerborden spotten in de file, onderweg naar opa en oma. Doordat je de tijd had om naar dingen te kijken, zag je weer nieuwe dingen. En dat geeft weer nieuwe ideeën en inzichten. Ik had toen geen besef van tijd. Hoe anders is dat nu. Naarmate ik ouder werd en met een agenda ging leven, werd tijd steeds belangrijker in mijn leven. Maar waar ik meer kon werken om carrière te maken, of eerder naar bed kon om meer energie te hebben, tijd kon ik niet kopen, niet cadeau krijgen en ook niet maken – ook al zeggen de clichés soms anders. Maar als we er niet meer van kunnen maken, hoe halen we dan het meeste uit wat we wel hebben? 

Het zijn situaties die ik veel zie in mijn leefomgeving: Neem de fietsers bij het verkeerslicht, ze vormen een aardige file tijdens de spits. Ze staan breed te wachten waardoor er geen fietsers langs kunnen, ook niet degene die (nog voor het verkeerslicht) rechtsaf kunnen slaan. En zij moeten daardoor wachten. Ditzelfde zie je ook bij de pakketdienst die op straat parkeert – met knipperlichten aan – en vervolgens een paar minuten bezig is om een pakket uit te laden, af te geven en de handtekening voor bezorging op te halen. Vaak nog wel vriendelijk het handje opstekend naar de rij wachtende auto’s, maar that’s it.

Zijn die fietsers zich bewust van de wachtrij en vertraging die ze veroorzaken? Zit de koerier straks in zijn of haar busje met een schuldgevoel voor de rij wachtenden die hij achterliet? Nee. Voelt de persoon die dit pakketje ontving zich schuldig? Nee. De consequenties van ons handelen ontgaan ons vaak. Voor de goede orde, ik probeer niemand een schuldgevoel aan te praten. Wanneer we deze consequenties van andermans handelen zelf ervaren, ontgaat het ons een stuk minder snel. Welke emoties gaan er door jou heen wanneer je achter zo een rij fietsers staat, of wanneer je met haast ineens moet wacht op een pakketdienst – die in jouw ogen toch prima even een parkeerplek had kunnen opzoeken? Waarom is dat zo? Omdat ik mijn tijd als schaars ervaar en die niet door andermans toedoen wil inleveren. De uitdaging zit in het feit dat we er allemaal zo naar lijken te kijken en elkaar juist daardoor veel tijd kosten. Moeten we andermans tijd dan continu meenemen in alle individuele besluiten en afwegingen die we maken? Nee, daar hebben we simpelweg de tijd niet voor. 

Het probleem zit niet in de gebruikers van de straat, het zit in de manier waarop de straat is ingericht. Deze is ingericht op klassieke regels, maar kan geholpen worden om doorstroming te verbeteren. Deze vraag ligt niet bij de gebruiker – die dient zich aan de regels te houden – maar bij de ontwerper en beheerder van de ruimte. Deze moet ruimte maken voor de gebruikers – op basis van de behoeften van deze tijd. Door bijvoorbeeld voorsorteren op fietspaden toe te passen, zodat men onbewust al ruimte maakt. Of tijdsafhankelijke parkeervakken waar – tijdens bezorgtijden – meer busjes kunnen staan en de weg niet blokkeren, of meer pakketzuilen, etc. Oplossingen genoeg. 

Waarom zien we dit dan nu nog niet of beperkt? Het vereist een nieuwe manier van denken hoe wij onze openbare ruimte inrichten en gebruiken. Neem hierin functioneel tijdsgebruik als leidend. Hoe zou de ruimte er dan uit moeten zien? Dit alles vraagt om flexibiliteit in deze ruimte: Zorg dat het past bij wat men vandaag nodig heeft, maar ook makkelijk aangepast kan worden naar de behoefte van morgen. Dit vereist systeemdenken, met continue aandacht voor de dynamiek en de flexibiliteit om aanpassingen te maken. En dat is een extra uitdaging, voor zowel ontwerp als beheerafdelingen. Hoe kom je daar? Door samenwerken, verbanden zien, verbinding maken en relaties bouwen. Door even stil te staan bij de vraag: hebben we vanuit het systeemperspectief naar dit vraagstuk gekeken? In projecten is het alleen lastig om stil te staan: Geen tijd. Maar wees nou eerlijk, als je nu wat langer pakt om verschillende opties te verkennen met de bril van vandaag en morgen, en je daarmee voorkomt dat de straat binnen enkele jaren opnieuw moet worden ingericht bespaar je uiteindelijk veel tijd. De kracht hier zit in nu de juiste keuzes maken, met ruimte voor flexibiliteit, zodat we morgen minder tijd kwijt zijn, en deze gewonnen tijd kunnen besteden aan het halen van onze ambities, waar deze ook liggen.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

person_outlineBlog

Gezamenlijke aanpak levert het beste resultaat

29 mei om 16:15 uur

Als adviseur wil je meerwaarde bieden aan je opdrachtgever(s). We werken aan een leefbare en goed…

Lees verder
person_outlineBlog

SUMP: rompslomp of verrijking van Nederlandse mobiliteitsvisies?

16 mei om 08:00 uur

Mobiliteit dient bij te dragen aan een duurzame, veilige en toegankelijke samenleving. Nu en in de toekomst.…

Lees verder
descriptionArtikel

Natuurlijk!Deelmobiliteit presenteert modelbepalingen voor reguleren deelvervoer in lokale wetgeving

13 mrt om 10:57 uur

Samenwerkingsprogramma Natuurlijk!Deelmobiliteit heeft modelbepalingen gespresenteerd die kunnen helpen bij het…

Lees verder
flash_onNieuws

Overijssel wil bereikbaarheid verbeteren met ontwikkeling regionale hubs

30 jan om 09:18 uur

Overijssel gaat met de NS regionale hubs ontwikkelen die verschillende vervoersnetwerken en voorzieningen aan…

Lees verder
descriptionArtikel

Manifest voor bereikbaarheid

17 jan om 14:17 uur

De bereikbaarheid van dagelijkse voorzieningen staat onder druk. Ze komen verder weg te liggen en het aanbod…

Lees verder
descriptionArtikel

Groeiambitie Hoorn zorgt voor uitdagingen op gebied van mobiliteit

15 jan om 14:37 uur

Het Noord-Hollandse Hoorn wil groeien. ‘Meer stad’ worden, zoals wethouder René Assendelft het formuleert. Daar…

Lees verder
person_outlineBlog

Geef slechte bereikbaarheid ‘een stem’ en houdt niet altijd vast aan de one-size-fits-all-oplossing

24 aug 2023

Wegen worden aangelegd om door iedereen gebruikt te kunnen worden. Dat klinkt ideaal en eerlijk, maar is dat in…

Lees verder
deelmobiliteit
descriptionArtikel

Overlast deelmobiliteit Scheveningen aangepakt met breed gedragen plan

14 jul 2023

Je ziet ze op steeds meer plekken: deelfietsen, deelbakfietsen en elektrische deelscooters. Je huurt ze via een…

Lees verder