Waarom sociale infrastructuur cruciaal is bij klimaatadaptatie

Bron: WRR

Nederland staat voor steeds grotere klimaatuitdagingen: hittegolven, zware regenbuien, droogte en zeespiegelstijging ontwrichten niet alleen landschappen, maar ook gemeenschappen. De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) benadrukt in het rapport Mens en klimaat - De kracht van sociale infrastructuur bij adaptie dat fysieke maatregelen zoals dijken en waterbuffers essentieel blijven, maar niet voldoende zijn.

Volgens de WRR is klimaatbestendigheid niet alleen een kwestie van stenen en beton, maar ook van sociale samenhang. Drie maatschappelijke factoren zijn daarbij bepalend:

  1. Hoe gaan mensen om met onzekerheid?
    Wie risico’s kan inschatten en vertrouwen heeft in eigen kunnen, durft ook te handelen. Sociale voorbeelden hebben daarnaast grote invloed op adaptatiegedrag
  2. Sociale cohesie
    Sterke lokale netwerken kunnen cruciaal blijken bij calamiteiten: zij bieden niet alleen praktische hulp, maar versterken ook vertrouwen en gezamenlijk herstelvermogen. Omgekeerd ondermijnt onzorgvuldig optreden van overheid en hulpdiensten deze samenhang
  3. Sociaal-economische positie
    Wie minder middelen heeft, is kwetsbaarder. Minder geld, beperkte woonkwaliteit of minder toegang tot hulp kunnen adaptatiebemoeilijken en herstel vertragen 

Drie kernaanbevelingen voor beleid

De WRR doet drie concrete beleidsvoorstellen om adaptatie vanuit een bredere blik vorm te geven. 

  1. Investeer in sociale infrastructuur
    Bij ruimtelijke inrichting hoort niet alleen fysieke veiligheid, maar vooral ook maatschappelijke veerkracht – met extra aandacht voor sociaal of economisch kwetsbare gebieden 
  2. Stimuleer samenwerking en vertrouwen
    Overheden en maatschappelijke partijen moeten zich gezamenlijk committeren aan versterking van sociale netwerken. Daarbij biedt het Deltaprogramma een voorbeeld voor gezamenlijke kennisdeling en samenwerking 
  3. Versterk handelingsperspectief en communicatie
    Overheden moeten zorgen dat mensen weten wat zij kunnen doen bij klimaatgebeurtenissen. Dat vraagt om duidelijke risico- en crisiscommunicatie, goede dataverzameling, monitoring en toegankelijke voorzieningen 

Het WRR-rapport toont aan dat klimaatveiligheid meer is dan stenen. In een veranderend klimaat is het investeren in sociale infrastructuur – zoals vertrouwen, onderlinge betrokkenheid en handelingsruimte – even belangrijk als technische dijken. Alleen met die combinatie vergroten we de veerkracht van de samenleving en beschermen we mensen en gemeenschappen op de lange termijn.

Download hier het rapport Mens en klimaat - De kracht van sociale infrastructuur bij adaptie

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Gebiedsontwikkeling volgens De Toekomst aan Tafel

Mare de Wit, de kersverse Toekomstambassadeur water en klimaatadaptatie, ontwikkelde een methodiek…

Lees verder
flash_onNieuws

Breda zet groene standaard als national park city

Breda heeft op 20 mei 2025 als eerste stad in Nederland én de Europese Unie de titel National Park City…

Lees verder
descriptionArtikel

Gezocht: sterren van het bedrijventerrein

Het Programma Verduurzaming Bedrijventerreinen (PVB Nederland) organiseert De Sterren van het Bedrijventerrein…

Lees verder
descriptionArtikel

Hoe kwantificeer je het klimaatadaptief vermogen van pleinen?

Veel pleinen in de Rotterdamse buitenwijken zijn in de zomer vreselijk heet en daardoor niet geschikt als…

Lees verder
descriptionArtikel

Natuurinclusieve tuin versterkt sociale cohesie

Ontdek in een showcase en living lab hoe bewoners zijn meegenomen bij de realisatie van een groene…

Lees verder
flash_onNieuws

Samenwerken aan toekomstbestendige rivieren voor een klimaatrobuust rivierengebied

Begin april 2025 is in Zaltbommel het programma 'Ruimte voor de rivier 2.0' officieel van start gegaan. Dit…

Lees verder
descriptionArtikel

‘De binnenstad verregaand vergroenen zonder water heeft geen zin’

Het is een treurig gezicht. Groen dat staat te verpieteren in de binnenstad. Daar…

Lees verder
descriptionArtikel

Nature Based Solutions winnen terrein

Succesvolle implementatie van nature based solutions als antwoord op opgaven als klimaatadaptatie en…

Lees verder