Waarom sociale infrastructuur cruciaal is bij klimaatadaptatie

Bron: WRR

Nederland staat voor steeds grotere klimaatuitdagingen: hittegolven, zware regenbuien, droogte en zeespiegelstijging ontwrichten niet alleen landschappen, maar ook gemeenschappen. De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) benadrukt in het rapport Mens en klimaat - De kracht van sociale infrastructuur bij adaptie dat fysieke maatregelen zoals dijken en waterbuffers essentieel blijven, maar niet voldoende zijn.

Volgens de WRR is klimaatbestendigheid niet alleen een kwestie van stenen en beton, maar ook van sociale samenhang. Drie maatschappelijke factoren zijn daarbij bepalend:

  1. Hoe gaan mensen om met onzekerheid?
    Wie risico’s kan inschatten en vertrouwen heeft in eigen kunnen, durft ook te handelen. Sociale voorbeelden hebben daarnaast grote invloed op adaptatiegedrag
  2. Sociale cohesie
    Sterke lokale netwerken kunnen cruciaal blijken bij calamiteiten: zij bieden niet alleen praktische hulp, maar versterken ook vertrouwen en gezamenlijk herstelvermogen. Omgekeerd ondermijnt onzorgvuldig optreden van overheid en hulpdiensten deze samenhang
  3. Sociaal-economische positie
    Wie minder middelen heeft, is kwetsbaarder. Minder geld, beperkte woonkwaliteit of minder toegang tot hulp kunnen adaptatiebemoeilijken en herstel vertragen 

Drie kernaanbevelingen voor beleid

De WRR doet drie concrete beleidsvoorstellen om adaptatie vanuit een bredere blik vorm te geven. 

  1. Investeer in sociale infrastructuur
    Bij ruimtelijke inrichting hoort niet alleen fysieke veiligheid, maar vooral ook maatschappelijke veerkracht – met extra aandacht voor sociaal of economisch kwetsbare gebieden 
  2. Stimuleer samenwerking en vertrouwen
    Overheden en maatschappelijke partijen moeten zich gezamenlijk committeren aan versterking van sociale netwerken. Daarbij biedt het Deltaprogramma een voorbeeld voor gezamenlijke kennisdeling en samenwerking 
  3. Versterk handelingsperspectief en communicatie
    Overheden moeten zorgen dat mensen weten wat zij kunnen doen bij klimaatgebeurtenissen. Dat vraagt om duidelijke risico- en crisiscommunicatie, goede dataverzameling, monitoring en toegankelijke voorzieningen 

Het WRR-rapport toont aan dat klimaatveiligheid meer is dan stenen. In een veranderend klimaat is het investeren in sociale infrastructuur – zoals vertrouwen, onderlinge betrokkenheid en handelingsruimte – even belangrijk als technische dijken. Alleen met die combinatie vergroten we de veerkracht van de samenleving en beschermen we mensen en gemeenschappen op de lange termijn.

Download hier het rapport Mens en klimaat - De kracht van sociale infrastructuur bij adaptie

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Hoe loopt vergroening in de pas met verstedelijking?

De vergroeningsopgave realiseren in combinatie met de woningbouwopgave. Dat is de centrale boodschap van het…

Lees verder
descriptionArtikel

Amsterdamse inspiratie voor klimaatadaptief bouwen

Met de gids Inspiratie voor klimaatadaptief bouwen in 17 maatregelen publiceerde…

Lees verder
descriptionArtikel

Groene metamorfose Parijs onder de loep

Parijs ondergaat in hoog tempo een groene transformatie. Deze opmerkelijke verandering was voor scape magazine…

Lees verder
descriptionArtikel

Bouwen aan Ontmoeten en Verbinden: het ZorgSaamWonen Congres 2025

Hoe creëren we dorpen en steden waar ontmoeting vanzelfsprekend is, waar jong en oud…

Lees verder
descriptionArtikel

Na zeven jaar verbeteringen voor Klimaateffectatlas

Met steeds meer zware onweersbuien en hevige regenval treft het dat na zeven jaar de Klimaateffectatlas op een…

Lees verder
descriptionArtikel

WKR: 'Maak vaart met klimaatvisie'

Een toekomstvisie op een klimaatneutraal en klimaatbestendig Nederland geeft de samenleving persepctief en…

Lees verder
flash_onNieuws

'Maak zelf fietsen naar school weer de norm'

Steeds minder kinderen gaan actief naar school. De Beweegalliantie en partners roepen daarom gemeenten en…

Lees verder
descriptionArtikel

Droogteblog: blijf op de hoogte

De hitte slaat weer toe in Nederland en dus is er ook sprake van extreme droogte. Maar waar, hoe en wanneer? En…

Lees verder