Nederland staat voor steeds grotere klimaatuitdagingen: hittegolven, zware regenbuien, droogte en zeespiegelstijging ontwrichten niet alleen landschappen, maar ook gemeenschappen. De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) benadrukt in het rapport Mens en klimaat - De kracht van sociale infrastructuur bij adaptie dat fysieke maatregelen zoals dijken en waterbuffers essentieel blijven, maar niet voldoende zijn.
Waarom sociale infrastructuur cruciaal is bij klimaatadaptatie
Bron: WRR
Volgens de WRR is klimaatbestendigheid niet alleen een kwestie van stenen en beton, maar ook van sociale samenhang. Drie maatschappelijke factoren zijn daarbij bepalend:
- Hoe gaan mensen om met onzekerheid?
Wie risico’s kan inschatten en vertrouwen heeft in eigen kunnen, durft ook te handelen. Sociale voorbeelden hebben daarnaast grote invloed op adaptatiegedrag - Sociale cohesie
Sterke lokale netwerken kunnen cruciaal blijken bij calamiteiten: zij bieden niet alleen praktische hulp, maar versterken ook vertrouwen en gezamenlijk herstelvermogen. Omgekeerd ondermijnt onzorgvuldig optreden van overheid en hulpdiensten deze samenhang - Sociaal-economische positie
Wie minder middelen heeft, is kwetsbaarder. Minder geld, beperkte woonkwaliteit of minder toegang tot hulp kunnen adaptatiebemoeilijken en herstel vertragen
Drie kernaanbevelingen voor beleid
De WRR doet drie concrete beleidsvoorstellen om adaptatie vanuit een bredere blik vorm te geven.
- Investeer in sociale infrastructuur
Bij ruimtelijke inrichting hoort niet alleen fysieke veiligheid, maar vooral ook maatschappelijke veerkracht – met extra aandacht voor sociaal of economisch kwetsbare gebieden - Stimuleer samenwerking en vertrouwen
Overheden en maatschappelijke partijen moeten zich gezamenlijk committeren aan versterking van sociale netwerken. Daarbij biedt het Deltaprogramma een voorbeeld voor gezamenlijke kennisdeling en samenwerking - Versterk handelingsperspectief en communicatie
Overheden moeten zorgen dat mensen weten wat zij kunnen doen bij klimaatgebeurtenissen. Dat vraagt om duidelijke risico- en crisiscommunicatie, goede dataverzameling, monitoring en toegankelijke voorzieningen
Het WRR-rapport toont aan dat klimaatveiligheid meer is dan stenen. In een veranderend klimaat is het investeren in sociale infrastructuur – zoals vertrouwen, onderlinge betrokkenheid en handelingsruimte – even belangrijk als technische dijken. Alleen met die combinatie vergroten we de veerkracht van de samenleving en beschermen we mensen en gemeenschappen op de lange termijn.
Download hier het rapport Mens en klimaat - De kracht van sociale infrastructuur bij adaptie
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Forse investering nodig voor klimaatbestendige hoofdstad
Ingenieursbureau Arcadis heeft voor de gemeente Amsterdam doorgerekend wat het per buurt kost én oplevert om de…
Natuur in de strijd tegen zeespiegelstijging
Nederland kan bij de bescherming tegen de zeespiegelstijging goed gebruiken maken van de natuurlijke dynamiek…
'Sommige technieken van de natuur zijn gewoon briljant'
“Sommige technieken van de natuur zijn gewoon briljant. Zo hebben stro en leem zoveel goede natuurlijke…
1000 hectare extra groen in Rotterdam
Gemeente Rotterdam presenteerde onlangs het toekomstperspectief Groene Waterstad 2050. De ambitie is om…
Hittestress en hoosbuien? Corporaties zijn aan zet
Woningcorporaties kunnen met hun woningbezit en buitenruimte een cruciale rol spelen in het vergroenen en…
Hoe loopt vergroening in de pas met verstedelijking?
De vergroeningsopgave realiseren in combinatie met de woningbouwopgave. Dat is de centrale boodschap van het…
Amsterdamse inspiratie voor klimaatadaptief bouwen
Met de gids Inspiratie voor klimaatadaptief bouwen in 17 maatregelen publiceerde…
Groene metamorfose Parijs onder de loep
Parijs ondergaat in hoog tempo een groene transformatie. Deze opmerkelijke verandering was voor scape magazine…