Investeringen in infrastructuur lijken vooral positief, maar niet alle bevolkingsgroepen profiteren evenveel van grote infrastructurele investeringen. Dat kan ongelijkheid in de hand werken, stelt prof. dr. Frank van Oort, hoogleraar Stedelijke en Regionale Economie aan de Erasmus School of Economics van de Erasmus Universiteit Rotterdam, in zijn perspectiefbijdrage ‘Meervoudige waardecreatie en brede welvaart bij infrastructuurprojecten in de metropoolregio Rotterdam-Den Haag’ in het kwartaalblad Real Estate Research Quarterly van de Vereniging van Onroerendgoedonderzoekers Nederland (VOGON).
Investeringen in infrastructuur kunnen ongelijkheid vergroten
Foto: Shutterstock
Terwijl investeringen in openbaar vervoer economische, ecologische en sociale voordelen opleveren, blijven de baten ongelijk verdeeld. Vooral woningbezitters en vastgoedinvesteerders zien hun eigendommen fors in waarde stijgen, terwijl kwetsbare groepen door stijgende prijzen verdrongen kunnen worden. Tegelijkertijd ontbreken effectieve instrumenten om deze meerwaarde eerlijker te verdelen, zoals baatbelasting of gebiedsinvesteringszones.
Geen duidelijke herverdelingsmechanismen
Van Oort wijst erop dat woningprijzen in de buurt van grote openbaarvervoerprojecten – zoals de spoorwegtunnel in Delft en de E-lijn tussen Rotterdam en Den Haag – met 20% tot 50% van de investeringskosten stijgen. Dit bevestigt het principe dat publieke investeringen private meerwaarde creëren, maar zonder duidelijke herverdelingsmechanismen kunnen deze projecten bestaande ongelijkheden juist versterken.
Samenhangend beleid ontbreekt
Volgens Van Oort ontbreekt er samenhangend beleid om deze ongelijkheid te voorkomen. Overheden moeten strategischer nadenken over hoe ze infrastructuurprojecten financieren en wie er uiteindelijk van profiteert. Zonder aanvullende maatregelen, zoals een herziening van de onroerendzaakbelasting of andere financieringsmodellen, dreigen de kosten van deze projecten bij de belastingbetaler te belanden, terwijl de opbrengsten vooral naar huizenbezitters en investeerders gaan. Dit vraagt om een nieuwe benadering die brede welvaart centraal stelt.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Bodemgezondheidsindex helpt Amsterdam bij gezondere gebiedsinrichting
De bodem is een cruciaal element voor het functioneren van ecosystemen. Ook in urbane gebieden in relatie tot…
PBL: urgente opgaven vragen om duidelijke politieke keuzes
Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) concludeert in recente publicaties dat Nederland voor meerdere grote…
Stand van de Stedenbouw: aanzet tot debat en reflectie
Ontdek ook een uniek overzicht van de huidige praktijk van de Nederlandse ruimtelijke ordening. In het boek…
Ontwerp Nota Ruimte: veel aandacht voor gezondheid
De rijksoverheid heeft de Ontwerp-Nota Ruimte gepubliceerd, de langetermijnvisie voor de inrichting van…
College Rijksbouwmeester en Rijksadviseurs presenteert nieuwe agenda: Gedeelde grond
Het College van Rijksadviseurs (CRa) presenteert een ambitieuze agenda voor 2025-2029 onder de titel “Gedeelde…
Waardenmodel Arnhem verbindt beleid, uitvoering en vakinhoud
De ambitie om zo integraal mogelijk te werken, maar een organisatie die nog vrij sectoraal is ingericht. Tel…
Groene metamorfose Parijs onder de loep
Parijs ondergaat in hoog tempo een groene transformatie. Deze opmerkelijke verandering was voor scape magazine…
6 relevante voorwaarden voor complexe gebiedsontwikkelingen
In een nieuwe publicatie ontdek je een concrete en bewezen werkwijze voor een succesvolle samenwerking…