Bijdrage gebiedsontwikkelingen aan een duurzame stedelijke ontwikkeling op de lange termijn

dinsdag 25 april 2023

(Foto: Shutterstock)

Marktpartijen en gemeenten zijn en momenteel hard mee bezig plannen te ontwikkelen voor het dichten van de spoorknooppunten. Door het streven van de overheid naar een hogere kwaliteit van de leefomeving en leefbaarheid in een regio , worden veel van deze ontwikkelingen ondersteund door overheidsgelden. In deze studie wordt het effect van de gebiedsontwikkelingen op de duurzame stedelijke ontwikkeling op lange termijn verkent.

Van planevaluatie naar planverkenning

De doelstelling van de studie is het benoemen van kansen en knelpunten voor het realiseren van publieke meerwaarde in knooppuntontwikkeling. Het PBL gebruikt daarvoor de methodiek Planobjectivering. Deze methodiek is ontwikkeld om ‘zachte’ stedelijke waarden te herkennen en een plek te geven in de Maatschappelijke Kosten Baten Analyse (MKBA). In de studie is de methodiek Planobjectivering geschikt gemaakt voor toepassing in de voorbereidende fasen van planvorming rondom stations. De functie van de methodiek verschuift van een planevaluatie naar een planverkenning.

De 4 stappen

De methodiek is ingezet in ateliers waarin de eerste planschetsen voor drie knooppunten -Utrecht CS, Rotterdam Feijenoord XL en Steenwijk- zijn doorgelicht. Aan de ateliers namen zowel belanghebbenden als experts deel. Dit gebeurde in vier stappen. In de eerste stap werden de bestaande plannen door de deelnemers van de ateliers verbreed en aangevuld. In een tweede stap werden de mogelijke meekoppelende publieke doelen benoemd. In een derde stap werden de ruimtelijke elementen benoemd die voorwaardelijk zijn om de meekoppelende doelen te bereiken, waardoor publieke meerwaarde kan ontstaan. De vierde stap betrof het vastleggen van de resultaten.

Ruimtelijke randvoorwaarden planobjectivering

De drie ateliers wijzen uit dat knooppuntontwikkeling verschillende publieke meerwaarden kan genereren en dat bepaalde ruimtelijke aspecten daarvoor voorwaardelijk zijn. Denk aan het verbinden van routes of groene ruimtes, de aanwezigheid van passende voorzieningen en openbare ruimte en -niet onbelangrijk- overmaat om ook veranderingen op de lange termijn te kunnen opvangen. Duidelijk is dat de wensen en eisen van bezoekers, passanten en bewoners verschillen en niet per definitie te verenigen zijn. Planvorming rondom knooppunten vraagt om invullingen die aansluiten bij de directe context en tegelijkertijd het stedelijk netwerk of de regio als geheel versterken. De publieke meerwaarde van een ingreep kan zodoende op verschillende ruimtelijke schaalniveaus geïdentificeerd worden.

Lees hier meer www.pbl.nl