Vanaf 7 juli 2025 kunnen gemeenten in twintig kwetsbare stedelijke gebieden subsidie aanvragen om de leefbaarheid en veiligheid te verbeteren. Het kabinet stelt hiervoor ruim 400 miljoen euro beschikbaar via het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV). Deze impuls moet bijdragen aan het verkleinen van sociaaleconomische ongelijkheid én aan het versterken van de fysieke leefomgeving.
400 miljoen voor leefbaarheid in 20 stedelijke gebieden

Foto: Shutterstock
Samenwerking voor een kansrijke wijk
De middelen komen beschikbaar via de SPUK Kansrijke Wijk, een gebundelde subsidieregeling van de ministeries van OCW, SZW en BZK. Gemeenten kunnen met deze regeling gericht investeren in een integrale aanpak van armoede, onderwijsachterstanden, werkloosheid en een kwalitatieve woon- en leefomgeving.
Minister Mona Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) benadrukt de noodzaak van ruimtelijke ingrepen in deze wijken: “De druk op de fysieke leefomgeving in NPLV-gebieden is groot. Daarom investeren we niet alleen in betere woningen, maar ook in voorzieningen die de wijk versterken.”
De SPUK-regeling biedt gemeenten meer armslag om gericht maatregelen te nemen die de leefomgeving verbeteren en bewoners perspectief bieden. Denk aan het verbeteren van woningen, het creëren van ontmoetingsplekken, en het realiseren van multifunctionele voorzieningen waar onderwijs, zorg en vrije tijd samenkomen.
Voorbeelden uit de praktijk
In verschillende steden wordt al gewerkt aan vernieuwende initiatieven die fysieke ingrepen combineren met sociaal beleid. Zo organiseert basisschool Het Karrepad in Groningen-Noord verlengde schooldagen in een ontdeklab waar kinderen hun taal- en rekenvaardigheid ontwikkelen, én kennismaken met techniek, sport en cultuur. De fysieke ruimte in de school wordt zo multifunctioneel ingezet om kansengelijkheid te vergroten.
In Tilburg NoordWest worden jonge kinderen via buurtgerichte activiteiten spelenderwijs voorbereid op het onderwijs. Daarmee wordt niet alleen de ontwikkeling van kinderen gestimuleerd, maar worden ook ouders actief betrokken bij hun wijk en netwerk.
In Heerlen-Noord richt de Bovengrondse Vakschool zich op mensen die kunnen werken maar daarbij ondersteuning nodig hebben. De locatie fungeert als fysieke schakel tussen werkzoekenden, onderwijs en lokale bedrijven – en draagt zo bij aan zowel participatie als economische vitaliteit van de wijk.
Integrale gebiedsgerichte aanpak
De SPUK Kansrijke Wijk maakt het mogelijk om in samenhang te investeren in onderwijs, werk, zorg én fysieke leefomgeving. Door de middelen van drie ministeries te bundelen – Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (€327 miljoen), Sociale Zaken en Werkgelegenheid (€51 miljoen) en Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (€30 miljoen) – kunnen gemeenten vanuit één loket subsidie aanvragen.
Voor professionals en beleidsmakers in de fysieke leefomgeving biedt deze regeling kansen om sociale opgaven te verbinden aan ruimtelijke ingrepen. Of het nu gaat om de inrichting van scholen, het herbestemmen van gebouwen of het verbeteren van de woonkwaliteit: een sterke leefomgeving begint met een integrale aanpak.
Bron: Rijksoverheid
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Nauwere samenwerking tussen Nationale Parken en gezondheidssector
Collectief Natuurinclusief en het Nationale Parken Bureau hebben samen de Handreiking Nationale Parken als…
Lucht wordt schoner, maar nog niet schoon genoeg
Uit de Monitoringsrapportage Luchtkwaliteit blijkt dat de luchtkwaliteit langs wegen in Nederland in 2023…
Groen, verduurzaming en klimaatadaptatie dé thema's van 2024
Het is de tijd van lijstjes. En dan kan Biind niet achterblijven. Het jaar 2024 zat vol inspirerende…
Integrale aanpak voor verbeteren gezondheid Nederlanders
Het kabinet heeft een nieuwe beleidsagenda vastgesteld om de gezondheid van alle Nederlanders te verbeteren,…
Verstening in Nederlandse steden flink toegenomen
Inwoners van de 30 grootste steden in Nederland komen er steeds bekaaider af als het gaat om groen. Dat blijkt…
Voor een gezonde toekomst zijn harde keuzes onvermijdelijk
Klimaatverandering zal de komende tijd meer invloed hebben op onze leefomgeving en onze gezondheid. Dat is een…
Provincie Groningen stelt leefbaarheidsvisie op
Om de Brede Welvaart in Groningen te versterken heeft de provincie de Leefbaarheidsvisie 2024-2035 opgesteld.…
Utrecht wil luchtkwaliteit in stad verder verbeteren
De gemeente Utrecht wil de luchtkwaliteit in de stad verder verbeteren. Hoewel die in de afgelopen jaren al…