Vanaf 7 juli 2025 kunnen gemeenten in twintig kwetsbare stedelijke gebieden subsidie aanvragen om de leefbaarheid en veiligheid te verbeteren. Het kabinet stelt hiervoor ruim 400 miljoen euro beschikbaar via het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV). Deze impuls moet bijdragen aan het verkleinen van sociaaleconomische ongelijkheid én aan het versterken van de fysieke leefomgeving.
400 miljoen voor leefbaarheid in 20 stedelijke gebieden

Foto: Shutterstock
Samenwerking voor een kansrijke wijk
De middelen komen beschikbaar via de SPUK Kansrijke Wijk, een gebundelde subsidieregeling van de ministeries van OCW, SZW en BZK. Gemeenten kunnen met deze regeling gericht investeren in een integrale aanpak van armoede, onderwijsachterstanden, werkloosheid en een kwalitatieve woon- en leefomgeving.
Minister Mona Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) benadrukt de noodzaak van ruimtelijke ingrepen in deze wijken: “De druk op de fysieke leefomgeving in NPLV-gebieden is groot. Daarom investeren we niet alleen in betere woningen, maar ook in voorzieningen die de wijk versterken.”
De SPUK-regeling biedt gemeenten meer armslag om gericht maatregelen te nemen die de leefomgeving verbeteren en bewoners perspectief bieden. Denk aan het verbeteren van woningen, het creëren van ontmoetingsplekken, en het realiseren van multifunctionele voorzieningen waar onderwijs, zorg en vrije tijd samenkomen.
Voorbeelden uit de praktijk
In verschillende steden wordt al gewerkt aan vernieuwende initiatieven die fysieke ingrepen combineren met sociaal beleid. Zo organiseert basisschool Het Karrepad in Groningen-Noord verlengde schooldagen in een ontdeklab waar kinderen hun taal- en rekenvaardigheid ontwikkelen, én kennismaken met techniek, sport en cultuur. De fysieke ruimte in de school wordt zo multifunctioneel ingezet om kansengelijkheid te vergroten.
In Tilburg NoordWest worden jonge kinderen via buurtgerichte activiteiten spelenderwijs voorbereid op het onderwijs. Daarmee wordt niet alleen de ontwikkeling van kinderen gestimuleerd, maar worden ook ouders actief betrokken bij hun wijk en netwerk.
In Heerlen-Noord richt de Bovengrondse Vakschool zich op mensen die kunnen werken maar daarbij ondersteuning nodig hebben. De locatie fungeert als fysieke schakel tussen werkzoekenden, onderwijs en lokale bedrijven – en draagt zo bij aan zowel participatie als economische vitaliteit van de wijk.
Integrale gebiedsgerichte aanpak
De SPUK Kansrijke Wijk maakt het mogelijk om in samenhang te investeren in onderwijs, werk, zorg én fysieke leefomgeving. Door de middelen van drie ministeries te bundelen – Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (€327 miljoen), Sociale Zaken en Werkgelegenheid (€51 miljoen) en Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (€30 miljoen) – kunnen gemeenten vanuit één loket subsidie aanvragen.
Voor professionals en beleidsmakers in de fysieke leefomgeving biedt deze regeling kansen om sociale opgaven te verbinden aan ruimtelijke ingrepen. Of het nu gaat om de inrichting van scholen, het herbestemmen van gebouwen of het verbeteren van de woonkwaliteit: een sterke leefomgeving begint met een integrale aanpak.
Bron: Rijksoverheid
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Apeldoorn aan kop in Gezonde Stad Index
De nieuwste editie van de Gezonde Stad Index, gepubliceerd door Arcadis, benadrukt het belang van voortdurende…
Biind Magazine #4 2024 over de Gezonde Leefomegving
In de nieuwste editie van Biind Magazine staat de gezonde leefomgeving centraal. Gezondheid en welzijn worden…
Gezonde leefomgeving in Leiden: ruimtelijke puzzel vergt slimme combinaties
Leiden zet ambitieuze stappen richting een groenere toekomst. Na het succes van het Singelpark richt de stad…
Dordrecht Sportgemeente van het Jaar 2024, ook prijs voor Maastricht
Tijdens het jubileumcongres van Vereniging Sport en Gemeenten in ’s-Hertogenbosch werd Dordrecht afgelopen week…
Hoe gaan we naar een gezonde leefomgeving?
Een gezonde leefomgeving is een leefomgeving die als prettig wordt ervaren, en waar de druk op de gezondheid zo…
Uiteenlopende gemeentelijke plannen voor gezondheid via sport en bewegen
De rol van sport en bewegen in de plannen van gemeenten voor het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA)…
BioClock Consortium onderzoekt invloed van kunstlicht op biologische klok
De gehele levende natuur bezit een biologische klok. Deze wordt ‘gelijk gezet’ door licht, van nature de…
Schone Lucht Akkoord op koers voor gezondheidswinst
Als alle plannen voor schonere lucht worden uitgevoerd, zullen Nederlanders in 2030 gemiddeld 2,5 tot 3,5…