De belangstelling voor de waarde van groen is sinds het onderzoek van Jolanda Maas flink toegenomen.
Een bezoekje aan groen voor je dagelijkse vitamine
Dat komt mede door het toenemende wetenschappelijke bewijs. Inmiddels krijgt groen ook in andere settingen een steeds belangrijkere plek.
Veelzijdig en maatschappelijk relevant
In haar functie is Maas bezig met het uitvoeren van onderzoek, het begeleiden van promovendi en het binnenhalen van nieuwe onderzoeken. Daarnaast hecht ze veel waarde aan valorisatie. “Daarbij gaat het om het aan een breed publiek kenbaar maken van de onderzoeksresultaten. Dat doe ik onder meer via het geven van lezingen, interviews en het maken van factsheets. Op die manier hoop ik een breder bewustzijn te creëren voor het belang van groen voor de gezondheid.”
Jolanda Maas heeft naast haar baan als assistant professor nog een aantal belangrijke functies.
- Lid van de Wetenschappelijke Raad van Advies van NL Greenlabel: NL Greenlabel werd in 2012 opgericht met als doel het bieden van concrete handvatten voor particulieren, bedrijven en overheden om de buitenruimte te verduurzamen.
- Bestuurslid bij Elementree: een organisatie die kijkt hoe je groen voor kinderen meer in de samenleving krijgt.
- Lid van de adviescommissie voor Future Green City: event over innovatieve concepten en concrete oplossingen voor een leefbare stad.
- Lid van het Comité van aanbeveling van De Groene Poort: een initiatief van VHG (de branchevereniging voor ondernemers in het groen) en de Nederlandse Vereniging voor Tuin- en Landschapsarchitectuur (NVTL). Het evenement zet zich in voor een integrale en gecoördineerde aanpak om de maatschappelijke baten van groen op het gebied van leefklimaat, biodiversiteit, gezondheid en in de circulaire economie optimaal tot hun recht te laten komen.
Toenemende belangstelling
Maas ziet dat de belangstelling voor de relatie groen en gezondheid fors is toegenomen. “In 2005, toen ik mijn promotieonderzoek begon, waren er mondiaal twee wetenschappelijke studies die keken naar de hoeveelheid groen in de woonomgeving en gezondheid. “Mijn promotieonderzoek Vitamin G: Green environments – Healthy environments bevatte een van de eerste studies die aantoonde dat de hoeveelheid groen in de woonomgeving bijdraagt aan een beter ervaren gezondheid en ook dat mensen minder vaak naar de huisarts gingen met bepaalde klachten zoals angststoornissen en depressies.”
Deze laatste studie vormde de basis van een onderzoek dat KPMG Sustainability in 2012 in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie heeft uitgevoerd. Uit de studie bleek dat de aanleg van 10% meer groen in Nederland – 52 in plaats van 42 procent groen binnen een straal van 1 kilometer binnen de woning – jaarlijks een besparing oplevert van 400 miljoen euro aan zorg- en arbeidskosten.” Deze studie van KPMG was belangrijk, aldus Maas: “Omdat we daarmee concreter konden laten zien wat investeren in groen in de woonomgeving kan opleveren.”
Meer studies
Onderzoeken
Maas onderzoekt het belang van groen ook in verschillende sectoren. Zo doet haar afdeling onderzoek naar groene schoolpleinen, studieomgevingen, ziekenhuizen en naar groen in de vrouwenopvang. Ze gaat kort op enkele lopende onderzoeken in.
Groene ziekenhuizen
Groene Ziekenhuizen is een vierjarig onderzoeksprogramma (2015-2019) gefinancierd door de Topsector Tuinbouw en Uitgangsmaterialen, Ziekenhuis Tergooi, Stichting Steun van het Goois Natuurreservaat, FloraHolland en iVerde. Het onderzoek wordt uitgevoerd door de VU Amsterdam samen met Bureau Natuurvoormensen en IVN. De doelstelling van het programma is tweeledig:
Onderzoek naar de effectiviteit van groene interventies in en rondom ziekenhuizen in relatie tot de gezondheid en het welbevinden van patiënten, personeel en bezoekers.
Opzetten van een kennisnetwerk waarin groene organisaties en ziekenhuizen worden aangezet tot een langdurige samenwerking en kennisuitwisseling.
Binnen dit project doen we onder andere onderzoek naar de Chemotuin, De Groene Kas en de IVN natuurontdekker.
Groene Schoolpleinen
In het kader van het onderzoek ‘De ‘leer’kracht van groene schoolpleinen’ doet Maas samen met Hogeschool Leiden een onderzoek naar het belang van groene schoolpleinen voor de ontwikkeling van kinderen. “De resultaten van dit onderzoek verschijnen over enkele maanden. Wat ik nu wel al kan zeggen is dat kinderen een een groen schoolplein sowieso meer waarderen en dat eerder onderzoek laat zien dat kinderen minder vaak gepest worden op een groen schoolplein.” Samen met Hogeschool Leiden onderzochten we ook de do’s en don’ts bij het aanleggen van een groen schoolplein. “Daar kwam onder andere uit dat het belangrijk is om de buurt, de ouders en de leerlingen bij de aanleg van een groen schoolplein. Want als het plein er eenmaal ligt zal het ook onderhouden moeten worden. Middels participatie vanaf het begin van het project voelen mensen zich meer eigenaar van het project en zullen ze ook meer geneigd zijn te helpen met het onderhoud.”
Vrouwenopvang
Bij het onderzoek naar de waarde van groen in de vrouwenopvang is middels een innovatietraject gekeken hoe medewerkers de natuur in en rondom hun opvanglocatie in kunnen zetten in hun dagelijkse werk met kinderen en volwassenen. “Uit dit onderzoek, uitgevoerd samen met het lectoraat Natuur en Ontwikkeling Kind van de Hogeschool Leiden, bleek dat de inzet van natuur erg waardevol kan zijn in deze setting. Medewerkers beschreven dat de inzet van natuur ervoor zorgde dat kinderen en volwassenen zich meer thuis voelden, dat ze zich meer konden openstellen voor de wereld, dat kinderen weer even het gevoel kregen kind te zijn en dat het ouders ondersteunde bij ouderschap. “Wat ik vooral ook interessant vond in dit onderzoek is dat medewerkers ervaarden dat als je met de kinderen en volwassenen naar buiten gaat je een andere, informelere band met hen krijgt, wat de zorgverlening makkelijker maakt. Het al wandelend zorgverlenen is een trend die langzaam opkomt en volgens mij veel potentie heeft.”
Groene gezonde studenten
Bij het onderzoek Groene Gezonde Studenten wordt gekeken naar het belang van groen in de studieomgeving voor het welzijn van studenten. “De resultaten van een pilotstudie lieten zien dat studenten een voorkeur hebben voor een studieomgeving met groen. Dat heeft ons ertoe bewogen om in vervolgonderzoek te onderzoeken wat het belang is van vergroening van de studieomgeving van studenten voor hun welzijn. Eerste resultaten laten zien dat dat zij zich door groen prettiger voelen en dat planten een positieve invloed hebben op het binnenklimaat, maar het is niet per definitie zo dat studenten zich beter kunnen concentreren als er planten in het klaslokaal zijn.
Soorten groen
De grootste eye-opener voor Maas na dertien jaar onderzoek is dat wat jaren geleden met name in laboratoria getest is, namelijk dat blootstelling aan groen kan bijdragen aan herstel van stress, wat ook in de meeste real-life settingen, van ziekenhuizen tot schoolpleinen, en in de vrouwenopvang teruggevonden kan worden. Hiernaast vindt Maas groen een interessant instrument om in te zetten voor gezondheidsbevordering, omdat het de gezondheid op zoveel verschillende manieren kan beïnvloeden: groen kan sociale contacten bevorderen, groen kan bewegen stimuleren, groen kan zorgen voor herstel van stress en groen kan zorgen voor een gezondere ontwikkeling van kinderen.
Hoewel er met name op het gebied van onderzoek en bewustwording over het belang van groen voor gezondheid de afgelopen jaren flinke stappen zijn gezet, ziet Maas toch nog dat groen te vaak een sluitpost is op een begroting. “We moeten ernaartoe dat als je een nieuwe omgeving ontwikkelt je meteen ook landschapsarchitecten erbij betrekt en kijkt hoe je de buitenruimte optimaal kunt inzetten voor de gezondheid.”
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Realistische integrale groennorm onderwerp van debat Tweede Kamer
10 sep om 12:30 uurVeel organisaties en belanghebbenden uit de bouwsector doen een oproep aan de politiek om een realistische…
8 lessen voor meer natuur in de stad
4 sep om 07:30 uurIn de recente KAN Café-bijeenkomst besprak ecoloog Robbert Snep van Wageningen Universiteit & Research…
Inspiratiemagazine over natuurinclusieve leefomgeving verschenen
30 jul om 10:24 uurOnlangs verscheen het nieuwe Inspiratiemagazine over de natuurinclusieve leefomgeving. Het magazine, met het…
Ondernemers Zwols bedrijventerrein werken samen aan vergroenen pand en omgeving
18 jul om 08:00 uurBedrijventerrein Voorst in Zwolle is de afgelopen flink vergroend. Ondernemers staken zelf de handen uit de…
Wetenschappers: Verbind klimaat en biodiversiteit
25 jun om 09:34 uurWetenschappers en beleidsmakers bezien klimaat en biodiversiteit nu nog vaak onafhankelijk van elkaar. Dat moet…
Handreiking Groen in en om de Stad
5 jun om 08:00 uurOm provincies en gemeenten te helpen bij het verder vergroenen van steden hebben de ministeries van BZK en van…
Nationaal Dashboard Biodiversiteit biedt blik op de staat Nederlandse natuur
30 mei om 19:16 uurEen consortium van natuurorganisaties heeft vorige week op de Internationale Dag van de Biodiversiteit het…
Potentie van biodiversiteit inzichtelijk met online tool
16 mei om 08:00 uurDe biodiversiteit staat wereldwijd onder druk. Kragten ontwikkelde een online tool die de potentie van…
Reactie toevoegen