Deelmobiliteit en mobiliteitshubs: als de vos de passie preekt
Deelmobiliteit wordt steeds meer gekoppeld aan buurt- en mobiliteitshubs. Elke zichzelf respecterende gemeente heeft plannen om dat samen met ondernemers en ontwikkelaar op te pakken. Hoe voorkom je dat dat uitloopt op een mislukking?
GoSharing trok zich de afgelopen maanden uit meerdere gemeenten terug. Ze kregen het na enkele maanden draaien niet ‘winstgevend’. Het was een pijnlijke klap in het gezicht van goedgelovige wethouders die zich voor het deelkarretje van de aanbieder hadden laten spannen. De voorgestelde duurzaamheidswinst van deelmobiliteit was verdampt.
Minimale sturingsmogelijkheden
De wethouders hadden juist hun nek uit gestoken, en zich in alle bochten gewrongen, om die deelscooters en -fietsen in de openbare ruimte te mogen neer te zetten. Als het erop aan komt dan laat een aanbieder je dus gewoon glashard vallen. Dan sta je met lege handen; afspraak is geen afspraak. Daarop kun je dus geen beleid voor deelmobiliteit ontwikkelen.
De evaluatie van het Amsterdamse beleid voor deelvervoer concludeert dat de gemeente binnen de lopende vergunningen en ontheffingen minimale sturingsmogelijkheden heeft, zoals op de prijsstrategie van de aanbieder, de klantenwerving door de aanbieder en de spreiding van voertuigen over de stad. Is dat wenselijk? In hoeverre hebben de aanbieders vrij spel? Ook is onduidelijk of de subsidies en andere ondersteuning goed terecht zijn gekomen.
Haken en ogen
Door alle jubelverhalen over de kansen van de mobiliteitshub zou je bijna vergeten dat zo’n hub ook nog gewoon gebouwd en gerund moet worden met vele stakeholders. Dat is geen sinecure, weet bijzonder hoogleraar Taede Tillema van de Rijksuniversiteit Groningen. Hij legt in NM Magazine uit wat de haken en ogen zijn van de governance van de hub en hoe je moet omgaan met de belangen die flink uiteen kunnen lopen.
Taede Tillema: “De puzzelstukken van organisatie en governance kun je alleen maar leggen als je doel met de hub en het flankerend beleid helder zijn. Als je dat scherp hebt, heb je een verhaal richting vervoerders en andere stakeholders en kun je samen de puzzel gaan leggen. Misschien wordt al snel duidelijk dat je als overheid zelf de regie moet houden. Maar je kunt ook uitkomen op een soort hub-concessie, waarbij je wel de randvoorwaarden schept maar het runnen van een hub bij een privaat consortium laat”.
Serious gaming
Taede Tillema pleit voor een combinatie van learning by doing (samen met publieke en private partijen) en learning by studying. Onderzoekers van de RUG zetten bijvoorbeeld serious gaming in om te bestuderen hoe een grondeigenaar afstemt met het ov-bedrijf of een deelaanbieder. En ze onderzoeken de rol van flankerend beleid: waar zijn bewoners en reizigers gevoelig voor? Waar help je de hubs echt mee?
Onderzoekers van de HvA/HAN werken met living labs aan de toekomst van buurthubs in Amsterdam en Nijmegen. Het onderzoek helpt mkb-ondernemers bij het ontwikkelen van kansrijke businessmodellen die bijdragen aan de levensvatbaarheid van hun bedrijf, maar ook aan de leefbaarheid, bereikbaarheid, klimaatbestendigheid en economische vitaliteit van buurten.
De toekomst?
Hopelijk gaan gemeenten beter nadenken over de rol van private partners als GoSharing. Hoe voorkom je dat opportunistisch gedrag van die private partners de mooie mobiliteitshubambities verstoren en de bewoners met de onbetaalde rekeningen blijven zitten?
Pas op voor wensdenken. Veel beloven en weinig geven, doet de gek in vreugde leven, zei mijn oude Vader dan. Gelukkig zijn er steeds meer kennisnetwerken die gemeenten en hun partners daarbij kunnen ondersteunen met data, kennis en ervaring; je had het kunnen weten!
Nationaal Hub Congres
Op 15 december vindt het Nationaal Hub Congres plaats in Rotterdam. Kijk voor aanmelden en/of meer informatie op www.hubcongres.nl
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Subsidie nieuwe elektrische auto's toch niet verlaagd
10 okt om 13:01 uurDe subsidie voor particulieren om een nieuwe elektrische auto te kopen of leasen blijft 2950 euro. Eerder was…
Missen we de bus?
27 jul om 11:34 uurVoor wie uit de trein of de bus stapt op Amsterdam Centraal, zal het uitzicht over het IJ de aandacht trekken,…
Energiehub als oplossing voor congestie
7 jul om 08:00 uurCongestie op het Energienetwerk kan zowel ingrijpende gevolgen hebben voor de inrichting van nieuwbouwwijken…
Autonoom vervoer krijgt vorm in Rotterdam
14 jun om 09:00 uurAan de oevers van de Maas, op een industrieterrein precies tussen Rotterdam en Schiedam, trekt een oudere…
Terugkijken: Biind Bites Hubs van visie tot praktijk
13 jun om 13:37 uurHubs zijn hip. Maar hoe kom je van beleid naar praktijk? Tijdens Biind Bites bespraken we het.
Denk goed na over locatie mobiliteitshubs
12 jun om 12:18 uurMobiliteitshubs zijn al lang niet meer weg te denken uit mobiliteitsplannen van…
Whitepaper over effectief beleid voor deelmobiliteit
24 feb om 11:10 uurHoe zorg je voor effectief beleid voor deelmobiliteit? Een vraag waar veel gemeenten mee worstelen. De kansen…
Energiehub Noord-Brabant kan blauwdruk zijn
10 feb om 12:18 uurEen pilot met energiehubs in Noord-Brabant kan als blauwdruk dienen om het concept in de praktijk breder uit te…
Reactie toevoegen