Park Vijfsluizen: ideaal recept voor gezonde woonomgeving

dinsdag 18 mei 2021
timer 6 min
Park Vijfsluizen: ideaal recept voor gezonde woonomgeving

In het oosten van Vlaardingen, genesteld tussen de A4, de Vulcaanhaven en het tracé van Hoekse Lijn, werkt projectontwikkelaar Heijmans aan Park Vijfsluizen. De naam zegt het al: in deze woonwijk staan de woningen ten dienste van de natuurlijke omgeving.

In een interview met Heijmans blijkt dit nieuwe perspectief een ideaal recept voor een gezonde en klimaatadaptieve woonomgeving. 

Park Vijfsluizen wordt door Heijmans gerealiseerd op een voormalig sportpark van Shell, dat in de jaren 50 tot de jaren 90 in dienst was. Aanvankelijk was er een duurzame kantoorwijk gepland, maar de verantwoordelijke ontwikkelaar zag daar toch van af. “Dat kwam door de kredietcrisis”, vertelt Ron van den Brink, ontwikkelaar bij Heijmans. “Wij waren bij de plannen betrokken omdat er ook woningbouw in het plan zat, dus na die samenwerking hebben wij het land gekocht.” 

Het gebied is namelijk kansrijk, vertelt Van den Brink. De locatie ligt omsloten door de stedelijke omgevingen van Rotterdam en Vlaardingen, is goed bereikbaar met auto, fiets en ov en heeft veel historische kwaliteiten dankzij het voormalige sportpark. “Als je dat goed ontwikkelt, kun je bovendien de rust die eigen is aan het sportpark bewaren”, zegt de ontwikkelaar. Als voorbeeld noemt hij de tien meter hoge parkwal die naast de A4 is geplaatst. Dit is een groene geluidswal van aarde die ‘recht doet aan de plek’, in tegenstelling tot een regulier geluidsscherm. Wat betreft bijzondere ingrepen is deze wal nog maar het topje van de ijsberg. 

Gevarieerd recept 

Heijmans bestempelt Park Vijfsluizen als showcase. Kenmerken als natuurinclusiviteit, klimaatadaptatie, sociale cohesie en mobiliteit zijn prominente pijlers in de plannen. Hoe begin je aan zo’n fikse opgave? “Na het vaststellen welke onderwerpen belangrijk zijn voor de locatie, zorgen we gedurende de ontwikkeling dat al die onderwerpen even belangrijk blijven”, vertelt Van den Brink. “We willen vermijden dat we terugvallen in de kernzaken, zoals wel vaak gebeurt in zulke projecten. Daarom betrokken we vooraan in het ontwerpproces niet alleen een stedenbouwkundige, maar ook een landschapsarchitect.” 

Zo kon de ontwikkelaar op diverse thema’s een sterke basis leggen in het plan. Bijvoorbeeld op ecologie: “Het is een vervallen sportpark, dus er waren best veel ingrediënten om mee te werken”, zegt Van den Brink. “Ik zag er bijvoorbeeld in het najaar een vos lopen en er leven ook marters Bestaande kwaliteiten moeten wij behouden en die kwaliteiten verder brengen in de nieuwe wijk. Op basis van de kenmerken van het beoogde ontwerp zijn biotopen met doelsoorten geformuleerd en op basis daarvan is een raamwerk gecreëerd. Daaruit kunnen we details naar voren halen, zoals welke soort beplanting of erfafscheidingen erin moeten komen, afgestemd op de soorten die we er verwachten. Dat is allemaal input voor het ontwerp van de openbare ruimte en de gebouwen.” 

Delen en gezondheid 

Voor het thema mobiliteit zijn ook veel aanknopingspunten om mee te werken. “Er ligt een regionaal fietsnetwerk, dus daar gaan we op aanhaken”, vertelt de ontwikkelaar. “Dat doen we door een soort ring door het park te maken waar ook het autoparkeren aan gekoppeld is.” Het parkeeraspect is een belangrijke. Het project wordt zo ontworpen dat het ‘duidelijk is dat je in een park bent’, dus autolouw en met smalle rijbanen. “Om de keuze voor een lage parkeerbalans te onderbouwen, hebben we gekozen voor een deelautoconcept en voor het stimuleren van fietsgebruik, bijvoorbeeld door voorzieningen aan de gevel te maken om eenvoudig de fiets aan vast te kunnen maken.” 

Daar blijft het niet bij. Om het deelconcept goed te laten landen, doet Heijmans er alles aan om de nieuwe bewoners ervoor te verleiden. “We zien dat als mensen verhuizen, ze ook hun dagelijkse routine heroverwegen”, zegt Van den Brink. “Daarom gaan we vanaf dag één voldoende deelauto’s beschikbaar stellen zodat de drempel laag is om in te stappen. De parkeerplaatsen die er komen beslaan toch nog een groot oppervlak, dus daar willen we nu alvast waterdoorlatende bestrating van maken. Dat is goed tegen hittestress.” Ook wordt rekening gehouden met parkeerplaatsen die in de toekomst eventueel overbodig worden, die kunnen worden teruggegeven aan het park.  

Wonen in een park 

Met deze ontwerpdetails in het achterhoofd kan stap voor stap invulling worden gegeven aan het park. Uitgangspunt daarbij is dat elke invulling bijdraagt aan de kwaliteit van de leefomgeving, aldus Van den Brink. “In de basis hebben wij een park ontworpen en daar woningen ingezet”, zegt hij. “Dat ga je ook terugzien, afhankelijk van in welke deelplan je staat. In één zone plaatsen we bijvoorbeeld bomen als een coulisse langs een open veld waar je langs moet lopen vanaf je auto of huis. Je woont dus echt in een bos.” 

Een groot bijkomend voordeel van al dit groen is dat het hittestress tegengaat. Ook daar is Heijmans zich zeer van bewust. “Door bijvoorbeeld alleen daar waar nodig steenachtige materialen toe te passen, concentreren wij ons erop dat de opwarming van het hele gebied wordt beperkt”, vervolgt Van den Brink. Daarnaast zorgen wij ervoor dat regenwater bij neerslag kan infiltreren in de bodem, wat op warme dagen weer verdampt en de omgeving koelt. “Bovendien hebben we gelukkig mooie bomen van wel 70 jaar oud kunnen behouden: dit zijn volgroeide bomen die zorgen voor schaduwwerking. Bij de aanplant van nieuwe bomen zorgen we dan ook voor wat grotere plantafstand, zodat de kruinen groter kunnen worden en dus meer schaduw werpen.” 

Beheer 

Het staat buiten kijf dat Park Vijfsluizen een uitermate groene wijk wordt. Lees verder

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Stappenplan naar gezonde gemeenten: praktische instrumenten en lessen uit onderzoek

28 mrt om 11:17 uur

Na ruim 4 jaar onderzoek naar gezondheidsverschillen en aanpakken in wijken en regio…

Lees verder
flash_onNieuws

Inschrijving Gezonde Buurt geopend

18 mrt om 10:25 uur

Ook in 2024 hebben Jantje Beton, IVN Natuureducatie en JOGG de ambitie om 15 Gezonde Buurten te ontwikkelen. …

Lees verder
descriptionArtikel

Project Klimaatadaptatie en Gezondheid biedt advies voor GGD'en

14 mrt om 14:27 uur

Hoe beperk je de gezondheidseffecten van klimaatverandering? Wat kunnen GGD-afdelingen zoals…

Lees verder
flash_onNieuws

Natuur voor elkaar organiseert online informatiebijeenkomst groene schoolpleinen

13 mrt om 08:55 uur

Bassischolen die bezig zijn met het vergroenen van hun schoolplein, of die dit juist al gedaan hebben maar nog…

Lees verder
descriptionArtikel

‘Bij groen in de stad is één plus één zeven’

29 feb om 09:35 uur

Meer groen in de buitenruimte, het lijkt een inkoppertje in een tijd waarin we steeds regelmatiger kampen met…

Lees verder
flash_onNieuws

Miljardeninvestering nodig om steden aan groennormen te laten voldoen

9 feb om 17:14 uur

Er bestaat nog geen goede groennorm die we in Nederland kunnen gebruiken, een kwaliteitseis aan het groen…

Lees verder
flash_onNieuws

Meer aandacht voor sport en preventie in lokale sportakkoorden

7 feb om 14:15 uur

Bij de herijking van de lokale sportakkoorden is meer aandacht voor sport en preventie aangebracht. Ook de…

Lees verder
flash_onNieuws

Project Klimaatadaptatie en Gezondheid toont eerste resultaten

6 feb om 08:48 uur

Het project Klimaatadaptatie en Gezondheid brengt de gezondheidseffecten van klimaatverandering onder de…

Lees verder