Dit rapport richt zich op de condities die nodig zijn om Basiskwaliteit Natuur (BKN) in de bebouwde
omgeving te realiseren. De bebouwde omgeving - met al onze steden en dorpen - vormt immers een belangrijk leefgebied voor veel algemene planten- en diersoorten.
Nieuw rapport: Basiskwaliteit Natuur in de bebouwde omgeving

Foto: Shutterstock
Helaas staat de bebouwde kom als leefgebied voor soorten steeds meer onder druk door habitatverlies, verdichting, verslechtering van bodem- en waterkwaliteit en toenemende verstoringen zoals licht- en geluidsoverlast. Daardoor nemen ook algemene soorten in aantal af. Deze ontwikkelingen hebben niet alleen gevolgen voor de biodiversiteit, maar tasten ook de leefbaarheid, gezondheid en klimaatbestendigheid van onze woonomgeving aan.
Het kennisconsortium Basiskwaliteit Natuur publiceert dit rapport dat gemeenten, provincies en andere gebiedsbeheerders concrete handvatten biedt om de natuurkwaliteit in de bebouwde omgeving te verbeteren. Het rapport, onderdeel van het kennistraject 2024–2028, biedt een maatlat met ecologische condities die essentieel zijn voor het behoud van algemene soorten in steden en dorpen.
De maatlat als leidraad
Centraal in het rapport staat een maatlat die per landschapstype en mate van verstedelijking aangeeft welke condities nodig zijn. Denk aan voldoende onverhard oppervlak, ecologisch beheer, waterkwaliteit en rustzones. De maatlat biedt eerste advieswaarden, zoals 50–65% onverhard oppervlak en minimaal 60% ecologisch beheerd groen, waarmee beheerders gericht kunnen sturen op herstel en behoud van biodiversiteit.
9 landschapstypen
Het rapport maakt onderscheid tussen negen bebouwde landschapstypen, van zeeklei tot löss, en tussen hoog- en laagstedelijke gebieden. Elk type vraagt om maatwerk. Zo zijn in veengebieden waterstructuren cruciaal, terwijl in zandlandschappen juist schrale vegetatie en droge bodems belangrijk zijn. Indicatorsoorten zoals de gierzwaluw, gewone sachembij en veldlathyrus helpen bij het monitoren van de ecologische kwaliteit.
Lees hier het rapport Basiskwaliteit Natuur in de bebouwde omgeving
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Toetsingskader Natuurinclusief Bouwen voor biodiversiteit in gebiedsontwikkelingen
Ingrid Sloots van Nest Natuurinclusief ontwikkelde het Toetsingskader Natuurinclusief Bouwen. Met deze tool…
Leeuwarden maakt via beleidskader werk van biodiversiteit en vergroening
Vorige week heeft gemeente Leeuwarden haar Uitvoeringsprogramma’s Biodiversiteit en Vergroening vastgesteld.…
Lancering Nationaal Dashboard Toekomstbestendige Leefomgeving
Het Nationaal Dashboard Toekomstbestendige Leefomgeving (NDTL), eerder aangekondigd als het Nationaal Dashboard…
“Koester het goede en sta open voor het nieuwe”
In het voorjaar van 2024 stemden de Provinciale Staten van Overijssel bijna unaniem in met een nieuwe periode…
Leertraject Natuurinclusief ontwikkelen
KAN Bouwen start in april 2025 weer met het leertraject De basis voor natuurinclusief ontwikkelen. Een…
Nauwere samenwerking tussen Nationale Parken en gezondheidssector
Collectief Natuurinclusief en het Nationale Parken Bureau hebben samen de Handreiking Nationale Parken als…
Opleidingen in groene sector bewegen mee met veranderende wereld
De groene ruimte stond vroeger vooral in dienst van de mens. Het moest mooi, netjes en veilig zijn. Inmiddels…
Wat zijn de maatschappelijke baten van natuur?
Leuk en aardig allemaal die natuur, maar wat levert het ons nu eigenlijk op? Het Investeringsperspectief…