Natuurinclusieve inrichting Nederland kan belangrijke bijdrage leveren aan duurzaamheidsopgaven

Natasha Sena, Clasp Visuals.com
Een natuurinclusieve inrichting van Nederland kan een belangrijke bijdrage leveren aan het realiseren van actuele maatschappelijke opgaven, zoals klimaatmitigatie en -adaptatie, (drink)waterkwaliteit, biodiversiteitsherstel en een gezonde leefomgeving. Dit concluderen het PBL en de WUR in het rapport Natuurverkenning 2050 - Scenario Natuurinclusief.
Het is de eerste keer dat de effecten van een natuurinclusief toekomstbeeld richting 2050 zijn doorgerekend en gekwantificeerd.
In deze scenariostudie is doorgerekend wat een natuurinclusieve inrichting van Nederland in 2050 oplevert voor de biodiversiteit en andere maatschappelijke opgaven zoals het klimaat. Een natuurinclusieve stad kan bijvoorbeeld tegelijkertijd water bergen om wateroverlast te voorkomen, bijdragen aan het verkoelen van de stedelijke omgeving, leefgebied zijn voor plant- en diersoorten en ruimte bieden voor ontspanning van mensen. Uitgangspunt van de studie is dat het natuurlijke bodem- en watersysteem bepalend is voor de ruimtelijke inrichting van Nederland en natuurlijke processen daardoor ook beter benut kunnen worden. Denk aan water vasthouden waar sprake is van droogte, water bergen waar sprake is van overlast en voedselproductie op de meest vruchtbare bodems.
Natuurinclusief betekent ook dat de samenleving zorgt voor natuur en biodiversiteit, bijvoorbeeld door in te zetten op een landbouw die ruimte laat voor een diversiteit van soorten en leefgebieden en door te opereren binnen de grenzen van natuurlijke systemen. Dus bijvoorbeeld door het voorkomen van uitstoot van schadelijke stoffen en onttrekking van water waar dat leidt tot schade aan de leefomgeving.
Toename ecosysteemdiensten bij natuurinclusieve inrichting
Het is de eerste keer in Nederland dat de effecten van een natuurinclusief toekomstbeeld zijn gekwantificeerd. Eerst is voor de stad, het landelijk gebied en natuurgebieden in heel Nederland ruimtelijk uitgewerkt hoe een natuurinclusieve inrichting er uit kan zien in 2050. Vervolgens zijn de effecten daarvan op zogenoemde ecosysteemdiensten, functies van natuur voor de samenleving, in beeld gebracht. Denk daarbij aan ecosysteemdiensten als verkoeling, luchtzuivering en waterberging. De ecosysteemdiensten die het meeste toenemen zijn: de kwaliteit van het drink- en oppervlaktewater, de aanwezigheid van natuurlijke plaagbestrijders en bestuivers, verkoeling en waterberging in de stad, koolstofvastlegging in veen en bos en biodiversiteit.
Combinatie met andere maatregelen nodig
Om de actuele maatschappelijke opgaven op het gebied van klimaat, energie, wonen, biodiversiteit, water en landbouw volledig het hoofd te bieden, zijn alleen natuurinclusieve maatregelen meestal niet voldoende. Er is ook een combinatie met andere maatregelen nodig. Zo blijft het voor het volledig bereiken van de VHR-doelen ook van belang om gericht natuurbeleid te blijven uitvoeren voor bescherming en herstel van bedreigde soorten en habitattypen. Denk daarbij aan extra areaal voor specifieke natuurtypen of technische herstelmaatregelen, zoals plaggen om de heide in stand te houden.
Grote veranderingen
Een mogelijke transitie naar een natuurinclusief ingericht Nederland vergt grote veranderingen op sociaal, economisch en ruimtelijk gebied. Sleutelfactoren om deze opgave te realiseren zijn onder andere: een duidelijke (ruimtelijke) beleidsstrategie, de ontwikkeling van nieuwe verdienmodellen en financiële zekerheden voor ondernemers en een gestructureerde gedragsaanpak om burgers/consumenten mee te nemen in de benodigde transitie. Het Natuurinclusief-scenario impliceert met name voor de landbouw grote veranderingen. Deze bestaan uit een forse transitie van dierlijke naar plantaardige productiesystemen, een extensivering van dierlijke productiesystemen en meer gebruik maken van natuurlijke processen.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Stedelijke omgeving biedt hoop voor insecten
Wereldwijd wordt 40 procent van de insecten met uitsterven bedreigd en ook in Nederland is het slecht gesteld…
De staat van de Nederlandse Biodiversiteit
Naturalis presenteerde afgelopen week de eerste editie uit van het Statusrapport Nederlandse Biodiversiteit.…
Breda zet groene standaard als national park city
Breda heeft op 20 mei 2025 als eerste stad in Nederland én de Europese Unie de titel National Park City…
Sta op het podium van Congres Natuurlijk 2025
Op donderdag 27 november 2025 vindt de zevende editie van Congres Natuurlijk plaats…
Zorgvuldige inpassing in uniek beschermd landschap
Ga mee op excursie naar Droogmakerij de Beemster en ontdek hoe je in dit UNESCO Werelderfgoedgebied honderden…
Amsterdam zet in op biodiversiteit voor toekomstbestendige stad
Het stadsbestuur van Amsterdam heeft de ambitie om de biodiversiteit in de stad de komende jaren flink te…
‘De binnenstad verregaand vergroenen zonder water heeft geen zin’
Het is een treurig gezicht. Groen dat staat te verpieteren in de binnenstad. Daar…
Nature Based Solutions winnen terrein
Succesvolle implementatie van nature based solutions als antwoord op opgaven als klimaatadaptatie en…
Reactie toevoegen