Monitoringraamwerk voor natuurinclusief Nederland

Foto: Shutterstock

Hoe meten we de impact van initiatieven die bijdragen aan een natuurinclusieve leefomgeving? Het rapport “Ontwerp Monitoringraamwerk” biedt inzicht in deze vraag, met de doelen uit Agenda Natuurinclusief 2.0 als uitgangspunt.

Het belang van monitoring

Monitoring is een essentieel instrument om de voortgang, prestaties en resultaten van de transitie naar een natuurinclusieve samenleving systematisch te volgen. Het stelt het Collectief Natuurinclusief in staat om impact te meten, bij te sturen waar nodig en te inspireren. Het monitoringraamwerk legt de basis voor herhaaldelijk meten en geeft inzicht in de richting en snelheid van natuurinclusiviteit, zowel binnen de domeinen als domeinoverstijgend.

Samenwerking en totstandkoming

Binnen Collectief Natuurinclusief hebben verschillende organisaties, waaronder IUCN NL, MVO Nederland, Naturalis Biodiversity Center, RIVM en PBL, samengewerkt om dit monitoringraamwerk te ontwikkelen. Gebaseerd op een analyse van bestaande databronnen en meettools, en in lijn met de doelen van Agenda 2.0, is dit raamwerk tot stand gekomen. Een participatief proces, waarbij domeintrekkers en natuurinclusieve partners betrokken waren, vormde de kern van deze ontwikkeling.

Structuur van het monitoringraamwerk

Het monitoringraamwerk biedt een structuur om de monitoringactiviteiten te organiseren en te begeleiden. Prestatie-indicatoren vormen de basis voor het meten van de lange termijn prestaties en impact van initiatieven binnen specifieke domeinen. Daarnaast zijn er indicatoren die domeinoverstijgend zijn, waarbij de impact van initiatieven samenkomt. Deze indicatoren maken het mogelijk om momentopnamen te maken en te zien hoe natuurinclusiviteit zich ontwikkelt.

Voor korte termijn acties zijn er actie-indicatoren opgenomen. Alle indicatoren sluiten aan op de doelen van Agenda 2.0. Tot slot heeft het consortium aanbevelingen gedaan voor indicatoren.

De 3-30-300 richtlijn

Een voorbeeld van een prestatie-indicator is de ‘3-30-300’ regel, opgenomen in het monitoringraamwerk voor de domeinen Bouw en Gezondheid. Deze richtlijn is gericht op het waarborgen van een natuurlijke, gezonde leefomgeving in stedelijke gebieden.

  • 3: Vanuit je huis of kantoor zicht op drie significante bomen. Dit is belangrijk voor onder andere de geestelijke gezondheid.
  • 30: Minimaal 30% bomen (kroonbedekking) draagt bij aan een goede mentale en fysieke gezondheid, microklimaat en vermindering van luchtvervuiling en geluidsoverlast.
  • 300: Op minimaal 300 meter van je huis of kantoor bevindt zich een park of andere ‘green space’. Deze zijn belangrijk voor mentale en fysieke gezondheid.

Waarde van deze indicator

Jaarlijks analyseert Cobra deze indicator per gebouw in heel Nederland en vat de data samen in rapportcijfers per buurt, wijk of gemeente. Dit geeft een scherp beeld van locaties waar verbetering mogelijk is door natuurinclusieve ruimtelijke planning en implementatie. Op de langere termijn laat de data zien of de invulling van de regel per locatie verbetert of verslechtert.

Toekomst van het Monitoringraamwerk

De Agenda omvat in totaal 25 doelen, waarvoor het raamwerk 40 prestatie-indicatoren voorstelt. Momenteel zijn er meettools beschikbaar voor een deel van deze indicatoren. De domeinteams werken samen met het consortium om prioriteit te geven aan specifieke indicatoren. Vervolgens wordt bepaald hoe en door wie meerjarige metingen kunnen worden uitgevoerd, bijvoorbeeld via enquêtes. Het programmabureau van het Collectief Natuurinclusief zal zorgen voor zichtbaarheid en monitoring van de voortgang van de actie-indicatoren uit Agenda 2.0. Samen vormen deze inspanningen een belangrijke basis voor het structureren van de richting, resultaten en impact van natuurinclusieve maatregelen, ten behoeve van het welzijn en de welvaart van Nederland.

Lees het Monitorraamwerk

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Stedelijke omgeving biedt hoop voor insecten

Wereldwijd wordt 40 procent van de insecten met uitsterven bedreigd en ook in Nederland is het slecht gesteld…

Lees verder
descriptionArtikel

De staat van de Nederlandse Biodiversiteit

Naturalis presenteerde afgelopen week de eerste editie uit van het Statusrapport Nederlandse Biodiversiteit.…

Lees verder
flash_onNieuws

Breda zet groene standaard als national park city

Breda heeft op 20 mei 2025 als eerste stad in Nederland én de Europese Unie de titel National Park City…

Lees verder
descriptionArtikel

Sta op het podium van Congres Natuurlijk 2025

Op donderdag 27 november 2025 vindt de zevende editie van Congres Natuurlijk plaats…

Lees verder
descriptionArtikel

Zorgvuldige inpassing in uniek beschermd landschap

Ga mee op excursie naar Droogmakerij de Beemster en ontdek hoe je in dit UNESCO Werelderfgoedgebied honderden…

Lees verder
descriptionArtikel

Amsterdam zet in op biodiversiteit voor toekomstbestendige stad

Het stadsbestuur van Amsterdam heeft de ambitie om de biodiversiteit in de stad de komende jaren flink te…

Lees verder
descriptionArtikel

‘De binnenstad verregaand vergroenen zonder water heeft geen zin’

Het is een treurig gezicht. Groen dat staat te verpieteren in de binnenstad. Daar…

Lees verder
descriptionArtikel

Nature Based Solutions winnen terrein

Succesvolle implementatie van nature based solutions als antwoord op opgaven als klimaatadaptatie en…

Lees verder