Ontwerp Nota Ruimte: veel aandacht voor gezondheid

Foto: Shutterstock

De rijksoverheid heeft de Ontwerp-Nota Ruimte gepubliceerd, de langetermijnvisie voor de inrichting van Nederland richting 2050, met een doorkijk naar 2100. Het document vervangt de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) uit 2020 en vormt de basis voor keuzes die provincies, gemeenten en waterschappen de komende jaren moeten maken.

De Nota gaat uit van vier hoofdthema’s: Water en bodem, Landbouw en natuur, Economie en energie en Wonen, werken en bereikbaarheid. 

Water en bodem sturend

De Nota stelt dat water en bodem leidend moeten zijn bij ruimtelijke keuzes. Dat betekent dat de draagkracht van bodem en watersystemen de randvoorwaarden bepalen voor andere functies, zoals woningbouw of landbouw.

Concreet gaat het om:

  • bescherming en herstel van drinkwatergebieden;
  • maatregelen tegen bodemdaling en verdroging;
  • ruimte voor rivieren en versterking van dijken;
  • vasthouden en bergen van water op regionaal niveau om beter om te gaan met extreme neerslag en droogte.

Zo wil het kabinet een adaptief watersysteem opbouwen dat bestand is tegen de gevolgen van klimaatverandering.

Landbouw en natuur in balans

Ook landbouw en natuur krijgen een centrale plek. De Nota stelt dat biodiversiteit en natuurgebieden versterkt en verbonden moeten worden. Tegelijkertijd blijft landbouwgrond belangrijk, maar met de nadruk op duurzamer gebruik en combinaties met andere functies.

In gebieden waar meerdere opgaven samenkomen – zoals stikstofreductie, wateropgaven en natuurontwikkeling – vraagt het Rijk om integrale afwegingen in plaats van sectorale besluiten.

Meervoudig ruimtegebruik

Een terugkerend uitgangspunt in de Nota is het meervoudig benutten van ruimte. Dat betekent dat functies waar mogelijk worden gecombineerd. Voorbeelden zijn natuurontwikkeling die ook waterberging mogelijk maakt, of energie-infrastructuur die landschappelijk wordt ingepast.

Gezonde leefomgeving

De Nota benadrukt dat een gezonde leefomgeving een basisvoorwaarde is. Luchtkwaliteit, geluid, groen en toegankelijkheid tot voorzieningen spelen daarbij een rol. Nieuwe woon- en werklocaties moeten zo worden ontwikkeld dat ze bijdragen aan gezondheid en klimaatbestendigheid.

Regionale verschillen

Onder het motto “elke regio telt” wordt rekening gehouden met de verschillen in landschap, bodem en cultuurhistorie. Regio’s krijgen de ruimte om eigen kenmerken centraal te stellen bij de toepassing van de nationale kaders.

Inspraak en vervolg

De Ontwerp-Nota Ruimte ligt ter inzage. Overheden, organisaties en burgers kunnen in deze periode zienswijzen indienen. Na verwerking van de reacties stelt het kabinet de definitieve Nota vast, die richtinggevend zal zijn voor de ruimtelijke inrichting van Nederland in de komende decennia.

Lees hier het Ontwerp Nota Ruimte

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Sta op het podium van Congres Natuurlijk 2025

Op donderdag 27 november 2025 vindt de zevende editie van Congres Natuurlijk plaats…

Lees verder
descriptionArtikel

Handboek Stedelijke Gebiedstransformatie

Een handboek met geleerde lessen uit acht jaar stedelijke transformatie.

Lees verder
descriptionArtikel

Ontdek gezonde leefomgeving met nieuwe maatstaf

Donderdag vindt tijdens het tweede Blue Zone Festival de lancering plaats van de Blue Zone Festival Score.…

Lees verder
descriptionArtikel

Zorgvuldige inpassing in uniek beschermd landschap

Ga mee op excursie naar Droogmakerij de Beemster en ontdek hoe je in dit UNESCO Werelderfgoedgebied honderden…

Lees verder
descriptionArtikel

Placemaking zet een gebied op de kaart

Job Keja (Skonk.) wordt door projectontwikkelaars en architecten gevraagd om openbare ruimtes aantrekkelijker,…

Lees verder
descriptionArtikel

Verdichten en leefbaarheid in steden staat onder druk

Nieuwe organisatie Jane Jacobs Society wil beleidsmakers en onderzoekers samen brengen rond thema’s als (…

Lees verder
descriptionArtikel

'De publieke ruimte wordt steeds meer geënsceneerd'

“Onze verhouding tot ruimte schuift langzaam op. De stad wordt decor. Geoptimaliseerd voor vermaak, toerisme,…

Lees verder
descriptionArtikel

TNO over de gezonde leefomgeving en sociale cohesie

Sociale cohesie speelt een cruciale rol in de gezondheid en leefbaarheid van…

Lees verder