De bodem in Nederland zakt meer dan verwacht

timer 3 min
De bodem in Nederland zakt meer dan verwacht

Dat de bodem van Nederland zakt vermoedden we al, maar het is nu voor het eerst ook gemeten voor het hele land. Vooral in het westen daalt de bodem veel meer dan verwacht. Dat blijkt uit gegevens van de nieuwe Bodemdalingskaart Nederland. 

Een team van onderzoekers onder leiding van professor Ramon Hanssen (NCG / TU Delft), heeft drie verschillende soorten meetdata verwerkt in het onderliggende model: satelliet-radars, GPS, en zwaartekrachtmetingen. Deze gegevens zijn verwerkt tot een interactieve kaart in een publiek toegankelijke website: bodemdalingskaart.nl. Omdat de kaart naast de verschillende grondsoorten in Nederland ook de locatie van olie- of gasvelden laat zien, is goed te zien wat de oorzaak is van de waargenomen bodemdaling. De kaart wordt actueel gehouden met de nieuwe satellietmetingen die dagelijks beschikbaar komen. Hierdoor kan bijvoorbeeld worden bijgehouden of de bodemdaling afneemt bij verminderde gaswinning in Groningen.

Oorzaken bodemdaling

Met de kaart hebben de onderzoekers voor het eerst onderscheid kunnen maken tussen de diepe oorzaken van bodemdaling, zoals gaswinning, en de effecten in de bovenste paar meter. Dat laatste kon tot nu toe niet direct gemeten worden. Het blijkt dat die ‘ondiepe’ bodemdaling op verschillende plekken in Nederland zelfs groter is dan die door de bekende, diepe oorzaken. Vooral in de veen- en kleigebieden in het westen van het land is deze bodemdaling nu duidelijk meetbaar, en merkbaar de afgelopen zomer, met tientallen huizen die scheuren en verzakkingen vertoonden door de droogte. Klimaatverandering lijkt een grote rol te spelen bij deze versnelde bodemdaling. Door de relatief warme zomers drogen veenbodems meer uit, waardoor een snellere bodemdaling optreed. Dit is een onomkeerbaar proces: het veen oxideert, waardoor er bovendien ook meer CO2 vrijkomt in de atmosfeer.

Serieus probleem

Het beeld dat ontstaat uit de kaart geeft volgens Hanssen de ernst van het probleem van bodemdaling in Nederland goed aan: "Als de bodemdaling doorzet in het huidige tempo, betekent dat misschien wel het einde van het karakteristieke Nederlandse landschap met weides, koeien en molens, of een enorme schade aan de historische binnensteden." Een schade die volgens het Planbureau voor de Leefomgeving kan oplopen tot 22 miljard euro in 2050.

De mogelijkheid om dit nu goed te kunnen meten is echter ook goed nieuws. Waterschappen kunnen deze metingen gebruiken om effectiever om te gaan met hun peilbeheer, door bijvoorbeeld beter te anticiperen op periodes van droogte.

Over de Bodemdalingskaart

Het project bodemdalingskaart.nl is een initiatief van het Nederlands Centrum voor Geodesie en Geo-Informatica (NCG). Verschillende universiteiten, kennisinstituten en bedrijven dragen bij aan het resultaat: TU Delft, KNMI, Hogeschool Utrecht, Universiteit Twente, SkyGeo, en 06-GPS.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Groene metamorfose Parijs onder de loep

Parijs ondergaat in hoog tempo een groene transformatie. Deze opmerkelijke verandering was voor scape magazine…

Lees verder
descriptionArtikel

Waarom sociale infrastructuur cruciaal is bij klimaatadaptatie

Nederland staat voor steeds grotere klimaatuitdagingen: hittegolven, zware regenbuien, droogte en…

Lees verder
descriptionArtikel

Na zeven jaar verbeteringen voor Klimaateffectatlas

Met steeds meer zware onweersbuien en hevige regenval treft het dat na zeven jaar de Klimaateffectatlas op een…

Lees verder
descriptionArtikel

WKR: 'Maak vaart met klimaatvisie'

Een toekomstvisie op een klimaatneutraal en klimaatbestendig Nederland geeft de samenleving persepctief en…

Lees verder
descriptionArtikel

Droogteblog: blijf op de hoogte

De hitte slaat weer toe in Nederland en dus is er ook sprake van extreme droogte. Maar waar, hoe en wanneer? En…

Lees verder
flash_onNieuws

Breda zet groene standaard als national park city

Breda heeft op 20 mei 2025 als eerste stad in Nederland én de Europese Unie de titel National Park City…

Lees verder
descriptionArtikel

Hoe kwantificeer je het klimaatadaptief vermogen van pleinen?

Veel pleinen in de Rotterdamse buitenwijken zijn in de zomer vreselijk heet en daardoor niet geschikt als…

Lees verder
flash_onNieuws

Samenwerken aan toekomstbestendige rivieren voor een klimaatrobuust rivierengebied

Begin april 2025 is in Zaltbommel het programma 'Ruimte voor de rivier 2.0' officieel van start gegaan. Dit…

Lees verder