Het Nederlandse initiatief De Rechtvaardige Straat is door de Europese Commissie geselecteerd als één van de drie finalisten voor de Excellence in Road Safety Award 2025. Het manifest, dat in drie jaar tijd is uitgegroeid tot een brede beweging met duizenden burgers, honderden organisaties en tientallen gemeenten, vraagt om een fundamentele herziening van hoe we straten ontwerpen en gebruiken: niet langer primair voor doorstroming van verkeer, maar als inclusieve, veilige en levendige publieke ruimte.
De Rechtvaardige Straat finalist voor Europese verkeersveiligheidsprijs

Foto: Shutterstock
Deze nominatie onderstreept dat verkeersveiligheid geen technologisch maar vooral een politiek vraagstuk is. In Europa sterven wekelijks ruim 400 mensen in het verkeer – vergelijkbaar met het neerstorten van twee volgeladen passagiersvliegtuigen. Ook in Nederland vallen dagelijks gemiddeld twee dodelijke slachtoffers en raken tientallen mensen zwaargewond. De Rechtvaardige Straat stelt dat deze cijfers niet met alleen beschermende maatregelen of educatieprogramma’s kunnen worden teruggedrongen, maar dat een structurele verandering in straatontwerp en -gebruik nodig is.
Het initiatief werkt vanuit vijf kernprincipes die straten transformeren tot rechtvaardige plekken: inclusief, veilig en uitnodigend voor ontmoeting, spel en beweging. Concrete resultaten zijn inmiddels zichtbaar: de voltallige gemeenteraad van Zwolle heeft de principes in beleid opgenomen en vijf andere gemeenten hanteren al de norm dat kinderen vanaf 8 jaar zelfstandig veilig naar school moeten kunnen.
Lees ook: De Rechtvaardige Straat: Hoe Zwolle de publieke ruimte herverdeelt
Hoogtepunten van de beweging zijn onder meer de jaarlijkse Week van de Rechtvaardige Straat, met open straten, workshops en de verkiezing van de meest rechtvaardige en meest onrechtvaardige straat van Nederland. Dit levert tienduizenden deelnemers op en genereert landelijke media-aandacht. De kracht van het initiatief ligt bovendien in het brede netwerk van partners – waaronder de Fietsersbond, Artsen Jeugdgezondheidszorg Nederland, Stichting Natuur & Milieu, BAM Infra en het Kinderburgemeestersnetwerk.
Frank Kwanten, initiatiefnemer van De Rechtvaardige Straat: “Deze nominatie bevestigt dat het tijd is om straten rechtvaardiger in te richten. Niet door gevaren te accepteren en telkens te repareren, maar door ze vanaf het begin menselijk, veilig en inclusief te ontwerpen.”
Op 16 oktober maakt de jury in Brussel bekend welk initiatief uiteindelijk de prijs krijgt toegekend.
Meer artikelen met dit thema
Oproep 3 adviesraden aan kabinet: 'Zorg voor gezond bewegen'.
De Raad voor de leefomgeving en infrastructuur, de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving en de…
Uiteenlopende gemeentelijke plannen voor gezondheid via sport en bewegen
De rol van sport en bewegen in de plannen van gemeenten voor het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA)…
De waarde van sport en bewegen
Donderdag 20 juni vindt het gloednieuwe Blue Zone Festival Plaats in Zwolle met voorafgaand, op 19 juni, het…
Monitor BinK brengt buitenspelen in kaart
Mulier Insitituut heeft een nieuwe monitor ontwikkeld: Buitenspelen in Kaart (BinK). Hiermee maak je…
In voetgangersvriendelijke steden komt minder diabetes en obesitas voor
Inwoners in steden met een goede en veilige infrastructuur voor voetgangers en fietsers, hebben minder kans op…
Pumptracks stimuleren beweging en gezondheid onder Gelderse jongeren
Pumptracks bevorderen de beweging en gezondheid van jongeren in verschillende Gelderse gemeenten. Dit blijkt…
20 procent kleuters heeft zorgwekkende motorische ontwikkeling
Bijna één op de vijf kleuters vertoont een zorgwekkende motorische ontwikkeling, zo blijkt uit een recente,…
Data als basis voor voetgangersbeleid
Steeds meer gemeenten zien het belang van de voetganger. In het STOMP-model staat-ie dan ook op de eerste plek…