Data als basis voor voetgangersbeleid

woensdag 8 mei 2024

Foto: Shutterstock

Steeds meer gemeenten zien het belang van de voetganger. In het STOMP-model staat-ie dan ook op de eerste plek. Maar hoe geef je handen en voeten aan goed voetgangersbeleid? Het Nederlands Loopstromenmodel kan hierbij helpen. 

Zo goed als iedereen is elke dag voetganger. Je reis, met wat voor doel dan ook, begint immers bij de voordeur. Toch krijgen gemeenten maar weinig vat op die benenwagen. Er zijn weinig databronnen beschikbaar over voetgangers, terwijl er meer dan genoeg cijfers over auto’s en fietsen te vinden zijn. Nu de ruimte voor met name de auto steeds schaarser wordt, loont het de moeite om de fysieke leefomgeving geschikter te maken voor voetgangers, zodat het er ook in de toekomst prettig toeven is en blijft. Meer ruimte voor de voetganger past ook bij duurzame verstedelijking. Goudappel ontwikkelde het Nederlands Loopstromenmodel, dat gebruikt kan worden bij het maken van efficiënt voetgangersbeleid. “We begonnen ermee vanuit een concrete vraag omtrent het Buitenreclame Onderzoek, de marktstandaard voor het meten en rapporteren van buitenreclame, welke in 2024 mede door DAT.mobility (onderdeel van Goudappel) compleet vernieuwd is”, vertelt Samir Ajanovic van Goudappel. “Tegelijkertijd zien we dat ook gemeenten steeds meer het belang van de voetganger inzien, maar nog zoekende zijn naar hoe ze dit vervolgens moeten aanpakken.”  

Beleving en routekeuze 

Ajanovic is nauw betrokken geweest bij de ontwikkeling van het loopstromenmodel. “We zijn begonnen met de basis, het onderscheiden van functies en bepalen hoeveel mensen ergens te voet op af komen.” Een drukke binnenstad kent vanzelfsprekend meer functies dan een rustige woonwijk, denk bijvoorbeeld aan werken, winkelen en onderwijs. Naast de basis baseert het Loopstromenmodel zich ook op gegevens van het Nederlands Verplaatsingspanel (NVP), een initiatief van DAT.mobility, Verian/Kantar Public en Mobidot. “Daarin zitten data over reisgedrag en dit biedt inzicht in waar mensen lopen. We zien daarin bijvoorbeeld ook welke invloed beleving heeft op de routekeuze, zo zijn routes langs het water en door het groen vaak drukker dan parallelle routes.” 

Gebiedsontwikkeling 

Het Loopstromenmodel geeft vooral een algemene indruk over hoeveel voetgangers zich over de wegvakken verspreiden, geeft Ajanovic aan. “Het model geeft inzicht in hoeveel voetgangers ergens lopen en is daarmee een praatstuk bij het ontwikkelen van beleid. Het geeft bijvoorbeeld aan welke hoofdroutes te onderscheiden zijn, wat weer een basis legt voor het definiëren van een voetgangersnetwerk.” Daarnaast geeft het model informatie over het motief van de voetgangers, bijvoorbeeld wonen of onderwijs. Ook kan het model gebruikt worden om toekomstscenario’s inzichtelijk te maken. “Je kunt het dan gebruiken voor gebiedsontwikkeling”, geeft Ajanovic aan. “Nu is het vooral handig om te kunnen bepalen waar je zou kunnen beginnen met investeren om je loopnetwerk kwalitatief te verbeteren. Het wordt makkelijker om prioriteiten te stellen, welke looproute ga je als eerst aanpakken?” 

Toegankelijkheid 

Een belangrijk onderdeel hierbij is wat Ajanovic betreft de toegankelijkheid. “Bij het optimaliseren van je loopnetwerk moet je rekening houden met bijvoorbeeld ouderen, kinderen, mensen met een visuele of auditieve beperking of mensen in een rolstoel. Iedereen heeft anderen wensen. De zwakste schakel in je netwerk bepaalt uiteindelijk de toegankelijkheid van de hele route.” 

De voorspellende gave van het Loopstromenmodel door middel van toekomstscenario’s wordt de komende tijd verder geoptimaliseerd. Zodat het model niet alleen gebruikt kan worden bij gebiedsontwikkeling, maar ook als adviserend element bij netwerkaanpassingen, bijvoorbeeld een straatafsluiting. “Om hiertoe te komen hebben we nog meer data nodig. Concrete voetgangerstellingen uit heel het land zouden het model nog beter kunnen maken.” 

Samir Ajanovic
Samir Ajanovic



Samir Ajanovic is adviseur parkeren & locatieontwikkeling bij Goudappel. Voor meer informatie kun je mailen naar sajanovic@goudappel.nl  

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Mensen met een beperking ervaren vaak belemmeringen bij fietsen

7 okt om 09:13 uur

In het VN-verdrag Handicap, dat Nederland in 2016 heeft bekrachtigd, staan 'toegankelijkheid' en 'persoonlijke…

Lees verder
flash_onNieuws

Dordrecht Sportgemeente van het Jaar 2024, ook prijs voor Maastricht

3 okt om 17:37 uur

Tijdens het jubileumcongres van Vereniging Sport en Gemeenten in ’s-Hertogenbosch werd Dordrecht afgelopen week…

Lees verder
descriptionArtikel

Apeldoorn: volop (buiten)kansen voor de beweegvriendelijke omgeving

2 okt om 13:27 uur

Het groene karakter van Apeldoorn zou kunnen doen vermoeden dat het met de beweegvriendelijkheid in deze…

Lees verder
descriptionArtikel

World Tour Amsterdam Conference 2024: The Social Impact of Sport

23 sep om 16:29 uur

Ja, sport is meer dan fysieke bewegen en heeft een groot potentieel om gendergelijkheid, mentale gezondheid en…

Lees verder
descriptionArtikel

Veranderkundige Annemarie Mars over voetgangersbeleid: ‘Zoek het doel bij jouw middel’

18 sep om 16:35 uur

‘Elke stap telt’ is het thema van het komende Nationaal Voetgangerscongres. Het moge duidelijk zijn, elke meter…

Lees verder
person_outlineBlog

Ruimte voor lopen vraagt oog voor diversiteit voetgangers

17 sep om 08:29 uur

Iedereen die reist, is in de eerste plaats voetganger. Ongeacht van welke andere vervoersmiddelen er tijdens…

Lees verder
descriptionArtikel

Provincie Zuid-Holland heeft nog subsidie voor sporten en bewegen in openbare ruimte

22 aug om 15:13 uur

Volgens Team Sportservice is er nog ruimte om budget aan te vragen voor de ‘Stimuleringsregeling versterking…

Lees verder
flash_onNieuws

Sportakkoord II: Samenwerking voor een sterkere sportbasis

25 jul om 10:35 uur

Het Sportakkoord II is inmiddels een jaar van start. Gedurende dit jaar is er een begin gemaakt met de…

Lees verder