Natuurinclusief Manifestatie brengt 54 partijen samen voor groen wonen en leven

©Ruben May

Tijdens de eerste Natuurinclusief Manifestatie ondertekenden 54 bedrijven, NGO’s en maatschappelijke initiatieven het manifest groen wonen, bewegen, spelen en ontmoeten in 13.000 buurten. De bijeenkomst vond plaats op woensdag 10 december 2025 en eindigde met de symbolische overhandiging van het manifest aan een Brabantse baby als vertegenwoordiger van de nieuwe generatie.

De ondertekenaars benadrukten dat groen de basis moet zijn voor gezondheid, ontmoeting, biodiversiteit en klimaatbestendigheid. Het manifest komt voort uit collectief natuurinclusief (domein gezondheid) en is ontwikkeld met input van experts van gemeenten, Staatsbosbeheer en de GGD

Groen is voorwaarde voor gezondheid

Uit onderzoek van Natuur & Milieu en Sweco blijkt dat in de 30 grootste gemeenten meer dan de helft van de buurten versteend is. Vaak gaat het om minder dan 75 m² openbaar groen per woning, of het ontbreken van een aaneengesloten groengebied van minstens één hectare. Nederland telt 13.000 buurten: een kans om gezondheid en natuur structureel dichter bij mensen te brengen. Dit is nodig, want 29 procent van de gezondheidsverschillen tussen hoog- en laagopgeleiden wordt bepaald door de leefomgeving. Renske Visscher, domeinleider gezondheid bij collectief natuurinclusief: “Meer groen in de leefomgeving levert aantoonbare gezondheidswinst op. Contact met natuur verlaagt stress, angst en depressie, verbetert concentratie en slaapkwaliteit en stimuleert beweging en ontmoeting. Groen beschermt bovendien tegen hitte, luchtvervuiling en geluid.”

Gezondheids- en klimaatwinst van groene buurten

Met hun handtekening onderstrepen de ondertekenaars het belang van de groene transitie van buurten en leveren zij hieraan een bijdrage vanuit eigen expertise. Het gaat daarbij niet alleen om meer groen, maar vooral om beter groen: toegankelijk, divers en aantrekkelijk ingericht. Groen dat uitnodigt tot spelen, bewegen, ontmoeten en tot rust komen. Onno Dwars, CEO van Ballast Nedam Development: “Wanneer we natuurinclusiviteit vanaf het ontwerp centraal zetten, verandert gebiedsontwikkeling van een kostenpost naar het toevoegen van waarde. Groene, gezonde buurten leveren winst op voor gezondheid, biodiversiteit én klimaat.”

Gezonde buurten om te spelen

Ook Mascha van Werven, directeur-bestuurder van Jantje Beton, benadrukt de waarde van groene buurten: “In ons gezonde buurten programma zien we dat groen in combinatie met spelen en bewegen een gouden combinatie is. De positieve gezondheidseffecten van spelen en bewegen komen samen met de effecten van groen, zoals verkoeling, waterberging en ontspanning. Gezonde buurten brengt mensen en natuur samen.”

54 koplopers versnellen transitie

Collectief Natuurinclusief maakte bekend dat voorafgaand aan de kick-off 54 organisaties het manifest tekenden en dat meer organisaties zich kunnen aansluiten. Met hun schaal, expertise en voorbeeldrol dragen zij bij aan de ambitie om 13.000 groene en gezonde buurten te realiseren:

1. Stichting Deltaplan Biodiversiteitsherstel

2. Bureau RIS

3. Nature Desks

4. Outdoor Office Day

5. IVN Natuureducatie

6. Blue Zone Foundation

7. Bac2Nature

8. Groene Gehandicaptenzorg

9. NL Adviseurs

10. De Beweegalliantie 

11. Werkgroep Biodiversiteit De Bilt 

12. Stichting Wandelnet

13. Natuur en Milieu

14. Groene GGZ

15. Nature for Health

16. Stichting Steenbreek

17. KAMG

18. Sport Drenthe

19. Friese Milieu Federatie

20. Koninklijke Vereniging van Hoveniers en Groenvoorzieners

21. Fitgaaf!

22. Seven Waves

23. IPC Groene Ruimte

24. Stichting Struikroven

25. Natuurcentrum Arnhem 

26. De Gezonde Stad

27. Groen Arnhem

28. Gezonde Buurten 

29. De Duurzame Verpleegkundige

30. Arts en leefstijl 

31. De Groene Zorgalliantie 

32. Het Leefstijlroer

33. Landschappen NL

34. Bewonerscollectief Kerkellanden groent 

35. Van Gogh Nationaal Park

36. Soorten NL

37. JOGG

38. Ballast Nedam Development 

39. Gemeenten voor Duurzame Ontwikkeling

40. VSKBN 

41. Natuurlijk te gast in de Achterhoek 

42. Gezonde Generatie

43. SDG Nederland

44. Jantje Beton

45. Triplee

46. Heijmans

47. Zorg in de tuin

48. Team Milieu & Gezondheid, GGD Groningen

49. Natuurvereniging KNNV

50. Vereniging Eigen Huis

51. Yuverta

52. Vereniging Eigen Huis

53. Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging

54. Gemeente Leidschendam Voorburg

Over het manifest

Het manifest is hier te downloaden en beschrijft zes leidende principes voor natuurinclusieve buurten, van natuurinclusief ontwerpen tot ruimte voor ontmoeting, biodiversiteit en gezondheid. Het nodigt bedrijven, overheden en organisaties uit om samen te werken aan buurten waarin mens en natuur floreren. Het manifest geeft achtergrond bij zes oplossingsrichtingen om te komen tot 13.000 groene gezonde buurten:

  • bundelen van geldstromen in de wijk
  • inzetten op multidisciplinaire buurtcoalities bij fysieke ingrepen
  • inzicht in drijfveren en motivatie in de wijk
  • ruimte voor buurtcommunities die werken aan groene buurten
  • normaliseren van een gezonde woon- en werkomgeving
  • bundelen van krachten tot een brede beweging in de samenleving

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Sta op het podium van Congres Natuurlijk 2025

Op donderdag 27 november 2025 vindt de zevende editie van Congres Natuurlijk plaats…

Lees verder
descriptionArtikel

Ontdek gezonde leefomgeving met nieuwe maatstaf

Donderdag vindt tijdens het tweede Blue Zone Festival de lancering plaats van de Blue Zone Festival Score.…

Lees verder
descriptionArtikel

Verdichten en leefbaarheid in steden staat onder druk

Nieuwe organisatie Jane Jacobs Society wil beleidsmakers en onderzoekers samen brengen rond thema’s als (…

Lees verder
descriptionArtikel

TNO over de gezonde leefomgeving en sociale cohesie

Sociale cohesie speelt een cruciale rol in de gezondheid en leefbaarheid van…

Lees verder
descriptionArtikel

Groen in de hoofdrol: verrassend veelzijdig en verbindend

Groen doet goed – voor zowel mensen als dieren is dat allang geen vraag meer.…

Lees verder
descriptionArtikel

Naar een sociaal-ruimtelijke agenda voor een gezonde wijkleefomgeving

Meer en meer wordt duidelijk hoe sterk de inrichting van de leefomgeving – van…

Lees verder
descriptionArtikel

‘De binnenstad verregaand vergroenen zonder water heeft geen zin’

Het is een treurig gezicht. Groen dat staat te verpieteren in de binnenstad. Daar…

Lees verder
descriptionArtikel

Van bewegen naar beleid: Mobiliteit in de gezonde leefomgeving

Mobiliteit speelt een sleutelrol in een leefbare en gezonde leefomgeving. Tijdens het Blue Zone Festival op 15…

Lees verder