Vanaf 7 juli 2025 kunnen gemeenten in twintig kwetsbare stedelijke gebieden subsidie aanvragen om de leefbaarheid en veiligheid te verbeteren. Het kabinet stelt hiervoor ruim 400 miljoen euro beschikbaar via het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV). Deze impuls moet bijdragen aan het verkleinen van sociaaleconomische ongelijkheid én aan het versterken van de fysieke leefomgeving.
400 miljoen voor leefbaarheid in 20 stedelijke gebieden

Foto: Shutterstock
Samenwerking voor een kansrijke wijk
De middelen komen beschikbaar via de SPUK Kansrijke Wijk, een gebundelde subsidieregeling van de ministeries van OCW, SZW en BZK. Gemeenten kunnen met deze regeling gericht investeren in een integrale aanpak van armoede, onderwijsachterstanden, werkloosheid en een kwalitatieve woon- en leefomgeving.
Minister Mona Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) benadrukt de noodzaak van ruimtelijke ingrepen in deze wijken: “De druk op de fysieke leefomgeving in NPLV-gebieden is groot. Daarom investeren we niet alleen in betere woningen, maar ook in voorzieningen die de wijk versterken.”
De SPUK-regeling biedt gemeenten meer armslag om gericht maatregelen te nemen die de leefomgeving verbeteren en bewoners perspectief bieden. Denk aan het verbeteren van woningen, het creëren van ontmoetingsplekken, en het realiseren van multifunctionele voorzieningen waar onderwijs, zorg en vrije tijd samenkomen.
Voorbeelden uit de praktijk
In verschillende steden wordt al gewerkt aan vernieuwende initiatieven die fysieke ingrepen combineren met sociaal beleid. Zo organiseert basisschool Het Karrepad in Groningen-Noord verlengde schooldagen in een ontdeklab waar kinderen hun taal- en rekenvaardigheid ontwikkelen, én kennismaken met techniek, sport en cultuur. De fysieke ruimte in de school wordt zo multifunctioneel ingezet om kansengelijkheid te vergroten.
In Tilburg NoordWest worden jonge kinderen via buurtgerichte activiteiten spelenderwijs voorbereid op het onderwijs. Daarmee wordt niet alleen de ontwikkeling van kinderen gestimuleerd, maar worden ook ouders actief betrokken bij hun wijk en netwerk.
In Heerlen-Noord richt de Bovengrondse Vakschool zich op mensen die kunnen werken maar daarbij ondersteuning nodig hebben. De locatie fungeert als fysieke schakel tussen werkzoekenden, onderwijs en lokale bedrijven – en draagt zo bij aan zowel participatie als economische vitaliteit van de wijk.
Integrale gebiedsgerichte aanpak
De SPUK Kansrijke Wijk maakt het mogelijk om in samenhang te investeren in onderwijs, werk, zorg én fysieke leefomgeving. Door de middelen van drie ministeries te bundelen – Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (€327 miljoen), Sociale Zaken en Werkgelegenheid (€51 miljoen) en Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (€30 miljoen) – kunnen gemeenten vanuit één loket subsidie aanvragen.
Voor professionals en beleidsmakers in de fysieke leefomgeving biedt deze regeling kansen om sociale opgaven te verbinden aan ruimtelijke ingrepen. Of het nu gaat om de inrichting van scholen, het herbestemmen van gebouwen of het verbeteren van de woonkwaliteit: een sterke leefomgeving begint met een integrale aanpak.
Bron: Rijksoverheid
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Beweging Blue Zone groeit: Hoe worden we samen gezond oud?
Met tachtig deelnemers aan het pre-event en bijna 400 bezoekers op de festivaldag, overschrijdt het tweede Blue…
RIVM: Groene steden essentieel voor bescherming tegen hittegolven
Het Nationaal Hitteplan werpt zijn vruchten af. Sinds 2010 is de kans op sterfte door hitte verminderd. Dat is…
Inspiratieboek De Fijne Stad
In het boek De Fijne Stad van Vincent Luyendijk staan talloze voorbeelden van hoe je een gezonde leefomgeving…
Blue Zone Festival: gezonde en beweegvriendelijke steden
Hoe maak je een stad gezonder en beweegvriendelijker? Hoe staat het met de gezondheid van kinderen die hoger…
Breda zet groene standaard als national park city
Breda heeft op 20 mei 2025 als eerste stad in Nederland én de Europese Unie de titel National Park City…
Sta op het podium van Congres Natuurlijk 2025
Op donderdag 27 november 2025 vindt de zevende editie van Congres Natuurlijk plaats…
Ontdek gezonde leefomgeving met nieuwe maatstaf
Donderdag vindt tijdens het tweede Blue Zone Festival de lancering plaats van de Blue Zone Festival Score.…
Verdichten en leefbaarheid in steden staat onder druk
Nieuwe organisatie Jane Jacobs Society wil beleidsmakers en onderzoekers samen brengen rond thema’s als (…