Hoe 'Keizer Voetganger' uit Amsterdam verdwijnt

woensdag 2 februari 2022
Voetganger Amsterdam

Foto: Shutterstock

Het voetgangersnetwerk in Amsterdam vraagt dringend om verbetering. Amsterdam is druk, er zijn veel auto’s, fietsers en brommers. Daardoor is het lastig voor mensen met zichtbare en onzichtbare beperkingen om zich veilig van A naar B te bewegen. Dat schrijft de gemeente Amsterdam op haar website over de 10 speerpunten van de inclusie-agenda: ‘iedereen doet mee’.

Inclusieve mobiliteit vraagt om veilige en plezierige looproutes. Die looproutes langs belangrijke locaties in de stad moeten vrij toegankelijk zijn. De gemeente zegt erover: “Het toegankelijk maken van het voetgangersnetwerk vraagt bijvoorbeeld om rolstoelvriendelijke opritten, trottoirs zonder losliggende tegels of andere obstakels, en oversteekplaatsen met voldoende tijd om over te steken”. Dat zou de gemeente regelen in het beleidskader ‘ruimte voor de voetganger’.

Maar, wethouder de Vries trekt nu na ruim twee jaar de stekker uit het beleidskader 'ruimte voor de voetganger'. Dit doet hij vanwege de aanhoudende onzekerheid die de coronacrisis met zich meebrengt en de gevolgen van het nieuwe voetgangersbeleid voor horecaondernemers en winkeliers. Geen enkel ander Amsterdamse mobiliteitsdossier is om deze redenen vertraagd; alleen het voetgangersbeleid. Het is ook geen goed argument. Het beleidskader is gericht op de toekomstige herinrichting van straten en niet op het morgen pesten van horecaondernemers en winkeliers. Op de valreep geeft de wethouder de deelscooterbedrijven nog wel een extra jaar zonder aanvullende voorwaarden te stellen aan stoepparkeren.

Van de fraaie woorden dat Amsterdam een stad wil zijn die voor iedereen comfortabel toegankelijk is blijft weinig over.

Het is een onbegrijpelijke stap van de wethouder, omdat dit beleidskader aan de basis staat van veel van zijn Amsterdamse mobiliteitsplannen (waaronder die over inclusieve mobiliteit, autoluw, verkeersveiligheid, in alle mobiliteitsplannen van de stadsdelen en zelfs in de nota gezondheidsbeleid). Hierin wordt veel en vaak verwezen naar het beleidskader dat feitelijk dus niet is vastgesteld. 

Van de fraaie woorden dat Amsterdam een stad wil zijn die voor iedereen comfortabel toegankelijk is blijft weinig over. Het beleidskader zou niet alleen impact hebben op de ruimteverdeling bij herinrichtingsprojecten, maar in de toekomst ook de basis vormen voor vergunningverlening bij terrassen, winkeluitstallingen, deelmobiliteit en andere objecten op de stoep. Dit basis is er nu niet. Het beleidskader vraagt om aanpassingen van de APV, bijvoorbeeld op het punt van fietsparkeren en deelscooters. Logisch. De wethouder had twee jaar om dit te regelen.

Begin februari 2020 heeft het college het beleidskader ‘Ruimte voor de Voetganger’ vrijgegeven voor inspraak. Er zijn in totaal 133 inspraakreacties binnengekomen van bewoners, ondernemers en belangenvertegenwoordigers. Ook hebben de stadsdelen een advies uitgebracht. De wethouder weigert deze openbaar te maken. Volgens de wethouder liep de inhoud van de inspraakreacties sterk uiteen. Diverse insprekers vonden dat er meer moet gebeuren om ruimte te maken voor de voetganger, andere insprekers vonden de voorgestelde normen juist te streng of overbodig. Waarom maakt de wethouder de zienswijzen en de concept Nota van Beantwoording niet openbaar? Hiervan kunnen we heel veel leren.

Ik kan niet anders constateren dan dat het ons college de afgelopen jaren ontbrak aan visie en leiderschap bij het ruimte maken voor voetganger en daarmee verbeteren van de leefbaarheid van de stad. Met de gemeenteraadsverkiezingen voor de boeg gaan we met dit besluit jaren terug in de tijd. Voorlopig is de conclusie over de inclusie-agenda van Amsterdam: iedereen doet mee, maar niet als je voetganger bent. Het is een gemiste kans voor ‘Keizer Voetganger‘.

Na het lezen van bovenstaand artikel vraag ik mij af of de gemeente Amsterdam wel voldoet aan de toegankelijkheid eisen van het VN-verdrag. Helaas heeft Amsterdam geen Woonadvies Commissie meer die advies zou kunnen uitbrengen aan het college en de raad. Start een Toegankelijkheid Team zou ik zeggen. Daar zijn meerdere voorbeelden van te vinden in het land. Dit is een team samengesteld uit ervaringsdeskundigen met een visuele of fysieke beperking en ouderen die wijkschouwen houden en hun bevindingen rapporteren aan het gemeentebestuur die daar vervolgens op kan reageren met aanpassingen en/of uitvoeringen bij groot onderhoud.

De 'Verkenning effecten van investeren in lopen' van Decisio en Molster in opdracht van CROW en KpVV toont op basis van werelwijd onderzoek dat investeren in lopen maatschappelijk gezien zeer lonend is: investeringen hierin hebben grofweg een factor tien maatschappelijk rendement (dus meer baten dan kosten, zie https://www.crow.nl/downloads/documents/kpvv-kennisdocumenten/crow-kpvv…). Dit was voor de provincie Zuid-Holland aanleiding om de Beleidsverkenning Lopen te ontwikkelen (zie https://www.zuid-holland.nl/publish/pages/25584/beleidsverkenning_lopen…) om de stap van kennis naar beleid te maken. Dit Amsterdamse beleid doet mij denken aan het autoluw maken van winkelcentra, waarover in de jaren zeventig en tachtig veel strijd is gevoerd. Winkeliers dachten dat hun omzet hierdoor zou dalen, het tegendeel bleek vrijwel overal het geval. Kennelijk laat deze wethouder zijn oren nogal hangen naar korte termijn economische belangen, waar m.i. meer gehandeld zou moeten worden vanuit een langere termijn maatschappelijk perspectief (met oog voor welvaart, welzijn en leefomgeving) .

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

De blinde vlek in mobiliteitsbeleid: ‘Het spelende kind is een zwart-witfoto geworden’

5 nov om 12:08 uur

Nederland ervaart een mobiliteitscrisis met verstopte wegen en overvolle treinen tijdens de spits. Een…

Lees verder
descriptionArtikel

Mensen met een beperking ervaren vaak belemmeringen bij fietsen

7 okt om 09:13 uur

In het VN-verdrag Handicap, dat Nederland in 2016 heeft bekrachtigd, staan 'toegankelijkheid' en 'persoonlijke…

Lees verder
descriptionArtikel

Veranderkundige Annemarie Mars over voetgangersbeleid: ‘Zoek het doel bij jouw middel’

18 sep om 16:35 uur

‘Elke stap telt’ is het thema van het komende Nationaal Voetgangerscongres. Het moge duidelijk zijn, elke meter…

Lees verder
person_outlineBlog

Ruimte voor lopen vraagt oog voor diversiteit voetgangers

17 sep om 08:29 uur

Iedereen die reist, is in de eerste plaats voetganger. Ongeacht van welke andere vervoersmiddelen er tijdens…

Lees verder
flash_onNieuws

Jury LoopAward kijkt uit naar inzendingen

23 jul om 09:42 uur

Ook in 2024 wordt de LoopAward uitgereikt, de prijs voor het beste loopinitiatief van Nederland. In dit artikel…

Lees verder
flash_onNieuws

Contourendocument voor Nationaal Masterplan Lopen opgesteld

22 mei om 14:48 uur

Om lopen nu en in de toekomst goed op de kaart te zetten wordt door tientallen partijen gewerkt aan het…

Lees verder
descriptionArtikel

Data als basis voor voetgangersbeleid

8 mei om 08:00 uur

Steeds meer gemeenten zien het belang van de voetganger. In het STOMP-model staat-ie dan ook op de eerste plek…

Lees verder
descriptionArtikel

Meer veiligheid voor vrouwen in de openbare ruimte

17 apr om 19:10 uur

Het is lente. De tijd om lekker tot laat in de avond naar buiten te gaan. Althans, dat is wat mannen denken.…

Lees verder