Hoe kunnen we de stad zo inrichten dat bewoners zich er prettig voelen en worden gestimuleerd in beweging te komen?
De beweegvriendelijke stad van de toekomst
Wonen in de stad: door de nabijheid van sociale en economische activiteiten is dat voor veel Nederlanders een aantrekkelijke gedachte. En dat blijkt uit de cijfers: maar liefst 74% van de Nederlanders woont in stedelijke regio's.Toch zijn veel mensen zich er niet van bewust dat dit leven in de stad een groot deel van onze gezondheid bepaalt. Zo kan bijvoorbeeld bewegen voor stedelingen moeilijk gemaakt worden. De adviseurs van OchtendMensen gingen daarom op onderzoek uit: Hoe kunnen we de stad zo inrichten dat bewoners zich er prettig voelen en worden gestimuleerd in beweging te komen?
Volwaardige plek voor voetgangers
Oorspronkelijk zijn veel steden ingericht op de auto. Niet alleen de fysieke infrastructuur is hierop aangepast, maar ook parkeerplekken rondom woonkernen en stadscentra hebben een grote ruimteclaim. Inmiddels zijn meerdere steden bezig met het autoluw maken van hun (binnen)stad. Minder ruimte voor auto’s geeft ruimte om straten in te richten voor fietsers en wandelaars. Dit zet bewoners aan tot meer beweging. Steden als Amersfoort, Utrecht en Zwolle zijn al druk bezig hun binnenstad autoluw te maken. Ook in steden als Alkmaar of Amsterdam is inmiddels meer dan 10% van de binnenstad ingericht op voetgangers in plaats van auto’s. De focus op voetgangers ontstaat bijvoorbeeld door de voetganger een volwaardige plek te geven in het ontwerpproces van de fysieke leefomgeving, of door lopen middels interventies te stimuleren.
Geld, ruimte en draagvlak
Inmiddels is aangetoond dat de inrichting van de openbare ruimte, waarbij rekening wordt gehouden met veiligheid, verblijf, variatie en verplaatsing, ons kan stimuleren om vaker naar buiten te gaan. Toch verloopt de realisatie hiervan niet overal even makkelijk. Om beweegvriendelijke oplossingen te realiseren zijn drie thema’s randvoorwaardelijk: geld, fysieke ruimte en draagvlak.
Geld
Veranderingen in de leefomgeving zijn duur en er zijn veel beleidsafdelingen die budget vragen voor het kunnen realiseren van deze veranderingen. De gemeente is verantwoordelijk om deze veranderingen door te voeren, maar voor investeringen moeten keuzes worden gemaakt. Een gedegen methode om continu de balans op te maken tussen verschillende activiteiten en beschikbare middelen, om de strategische doelen van een organisatie te bereiken is bijvoorbeeld portfoliomanagement (een methodiek van organisatieadviesbureau TwynstraGudde).
Fysieke ruimte
Niet alles past in de fysieke ruimte. Beleidsdoelen als nieuwe woningen, meer groen, speelruimte, fiets- en wandelpaden en wegen zullen tegen elkaar afgewogen moeten worden. Toch zijn er genoeg mogelijkheden om de leefomgeving zo in te richten dat er gesport kan worden, met nauwelijks extra beslag op de fysieke ruimte. Een senior adviseur van TwynstraGudde schreef onlangs een artikel vol ideeën hoe sport en beweging gecombineerd kan worden met gebiedsontwikkeling.
Draagvlak
Bewoners hebben verschillende wensen. Als je keuzes moet maken vanwege de druk op de fysieke ruimte, dan kun je niet iedereen tegemoetkomen. Wel wil je dat de inrichting van de buurt zoveel mogelijk aansluit op de wensen van bewoners. Zij hebben ten slotte baat bij de voorzieningen – en daarmee bij de gezondheidsbaten die de omgeving kan bieden.
Het voldoen aan deze randvoorwaarden vraagt een brede blik en een integrale aanpak waarbij verschillende stakeholders samengebracht worden. Op deze manier zetten de adviseurs van OchtendMensen zich samen met opdrachtgevers dagelijks in voor de stad van de toekomst.
Meest gelezen
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Gratis sportaanbod brengt kwart niet-sporters in beweging
30 jan om 08:57 uurTe hoge sportkosten weerhouden 40 procent van de Nederlanders ervan om regelmatig te sporten. Wanneer sporten…
Ruimtelijke spreiding van groot belang voor gezondheid
10 jan om 10:31 uurGezondheidsverschillen in Nederland worden niet alleen beïnvloed door gedrag en de inrichting van de…
We hebben een minister voor Beleving nodig!
13 dec 2023We mogen het belang van de mens en zijn emoties en ervaringen niet vergeten bij het…
Flinke boom in de buurt: hogere waarde woning
5 dec 2023In een nieuwe studie van het Planbureau voor de Leefomgeving wordt de waarde van groen uitgedrukt in…
Natuurinclusief bouwen: ook goed voor de inwendige mens
28 nov 2023Tot nu toe wordt natuurinclusief bouwen vooral gezien als manier om de biodiversiteit in de gebouwde omgeving…
Brede kijk op gezonde leefomgeving in nieuw programma
19 okt 2023Het RIVM en ZonMw werken samen in het nieuwe Programma Gezonde Leefomgeving, in opdracht van VWS. Het doel: een…
De voetganger: een zaak van mobiliteit en ruimte
22 sep 2023Lopen, wandelen, de voetganger. Er is veel om te doen de laatste jaren. Maar terwijl het beleid voor dit…
CBS: 4 op 10 volwassenen bewegen voldoende
12 sep 202344 procent van de Nederlandse volwassenen beweegt voldoende, gemeten naar de Beweegrichtlijnen van de…